آنها، سه سؤال است. به اين سؤالات و پاسخ آن توجّه كنيد:

سؤال اوّل: اگر على عليه السلام مصداق اولو الامر است، آنچنان كه شيعه معتقد مى‌باشد، پس چرا اطاعت از او در زمان پيامبر صلى الله عليه و آله واجب نبود، در حالى كه آيه شريفه، اطاعت از اولو الامر را همچون اطاعت از خدا و رسولش لازم شمرده است؟

به تعبير ديگر على عليه السلام در عصر پيامبر صلى الله عليه و آله خود فرمانبردار بود نه فرمانده و شخصى كه اطاعتش بر مسلمانان لازم باشد؛ بنابراين، تفسير فوق با فعليّت وجوب اطاعت اولو الامر نمى‌سازد.

پاسخ: به دو شكل مى‌توان از اين اشكال پاسخ گفت:

الف- نخست اين كه به معناى «رسول» و «اولو الامر» توجّه كنيم. اگر تفاوت اين دو كلمه را بفهميم، پاسخ سؤال فوق روشن مى‌شود. «رسول» كسى است كه از ناحيه خداوند براى بيان احكام و ابلاغ دين و انذار مردم فرستاده شده است؛ يعنى علاوه بر «نبوّت» و تبليغ احكام، وظيفه انذار و هشدار به مردم نيز دارد و به تعبير ساده و گويا و خلاصه اين كه رسول موظّف به بيان احكام و تبليغ آن است.

امّا «اولو الامر» وظيفه قانون‌گذارى ندارد، بلكه وظيفه او حراست از قانون و اجراء و پياده نمودن آن است. در يك عبارت رسا و ساده مى‌توان «پيامبر» را تشبيه به «قانونگذار» و «اولو الامر» را به «مجرى قانون» تشبيه كرد.

با توجّه به اين توضيح، قانونگذار در عصر پيامبر خود آن حضرت بود. و مجرى قانون و حافظ آن نيز شخص رسول اكرم صلى الله عليه و آله بوده است؛ بنابراين، در زمان حيات پيامبر اسلام، خود حضرت هم «رسول» بوده است و هم «اولو الامر»، همانگونه كه در مورد حضرت ابراهيم عليه السلام، آن پيامبر اولو العزم، در قرآن مى‌خوانيم كه به منصب امامت هم نصب شد؛ يعنى علاوه بر قانون‌گذارى وظيفه اجراى قانون هم پيدا كرد. پس مقام رسالت مقام قانون‌گذارى و مقام امامت و اولو الامر مقام اجراى قانون است و در زمان حيات پيامبر صلى الله عليه و آله خود آن حضرت هم «رسول» بود و هم «اولو الامر»، ولى پس از رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله شخص معصومى كه منصوب از طرف خدا و رسولش باشد اولو الامر مى‌باشد و آن‌