شدند، هرگز نمى‌توان آن را بى‌اثر و بى‌فايده معرّفى كرد و اين مارك را به‌آن چسبانيد. همان طور كه معلومات كنونى و پيشرفت‌هاى خارق‌العاده علوم فضايى و ... را در گذشته پيش بينى نمى‌كرديم، چه مانعى دارد روزى برسد كه درباره اسرار و فوايد همين موجودات كه از نظر اطّلاعات ناقص ما بى فايده محسوب مى‌شوند، كتاب‌ها نوشته شود؟

يك دانشمند هوشيار بايد درباره اين جهان، خيلى با احتياط قدم بر دارد، زيرا مجموعه تجربيّات و معلومات گذشته به ما اين نكته اساسى را فهمانده كه اين دستگاه، يك دستگاه ساده و معمولى نيست؛ از اسرار عجيب درون اتم تا ساختمان قلب، چشم و اعصاب انسان، همه اين درس را به ما داده‌اند كه اسرار اين جهان خيلى پيچيده‌تر و دقيق‌تر ازآن است كه ما تصوّر مى‌كنيم.

مطالعه اين قسمت‌هاى مختلف، به اندازه كافى ما را در برابر عقل و قدرتى كه در ساختمان اين دستگاه دست اندركار بوده خاضع ساخته و از هر گونه بى احتياطى و قضاوت عجولانه درباره اسرارآن بر حذر داشته است.

اشتباه نشود، ما با اين بيانات نمى‌خواهيم ثابت كنيم كه اين موضوعاتى كه اكنون از فوايد آنها بى‌خبريم، مفيد و سودمند است، بلكه مى‌خواهيم بگوييم كه جاى اين احتمال هست و انكار مطلق، در اينجا هيچ پايه علمى و منطقى نخواهد داشت.

به همين جهت اگر اين موجودات را با توجّه به تجربيّات قسمت‌هاى كشف شده، صد در صد مفيد ندانيم، لااقل بايد اسم «مرموز» را روى آنها بگذاريم، در غير اين صورت چگونه مى‌توان آن همه آثار عقل و قدرت و زمزمه‌اى كه از درون اتم تا كهكشان‌ها را پر كرده، به خاطر موجودات مرموز و ناشناخته‌اى، نديده و نشنيده بگيريم؟

اجازه دهيد در اينجا مثالى براى شما بيان كنم؛ فرض كنيد در يكى از حفّارى‌ها، لوحه‌هاى زيادى از يك جمعيّت منقرض شده كه هزاران سال پيش در اين جهان‌