1192 تشويق به يارى كردن ستمديده

«هر كس در كار نيكى ميانجى شود ، او را از آن نصيب است و هر كس در كار بدى ميانجى شود ، او را از آن بهره اى است . و خدا بر هر چيزى تواناست» .

3901.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هركه دادِ ستمديده را از ستمگر بگيرد ، در بهشت با من يار و همنشين باشد .

3902.امام على عليه السلام ـ خطاب به حسنين عليهماالسلامـ : حقّ بگوييد و براى ثواب كار كنيد و خصم ستمگر باشيد و يار ستمديده .

3903.امام كاظم عليه السلام ـ خطاب به على بن يقطينـ : خداوند متعال در كنار دوستان ستمگران ، دوستانى دارد تا به وسيله آنان از دوستان خود حمايت كند و تو اى على ، يكى از آنان هستى .

1193 پرهيز از دعاى ستمديده

3904.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : از دعاى ستمديده بترسيد ؛ زيرا كه خداوند متعال حقّ او را مى گيرد و خداوند هيچ صاحب حقى را از حقّش محروم نمى كند .

3905.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : از دعاى ستمديده بترسيد ، گرچه كافر باشد؛ زيرا هيچ چيز مانع دعاى مظلوم نمى شود .

3906.امام على عليه السلام : كارى ترين تيرها ، دعاى ستمديده است .

ر . ك : دعا ، باب 692 .

261

گمان

1194 گمان و عقل

3907.امام على عليه السلام : گمان مرد ، بـه اندازه خــرد اوست .

3908.امام على عليه السلام : گمان خردمند ، از يقين نادان درست تر است .

3909.امام على عليه السلام : از حدس و گمانهاى مؤمنان بترسيد ؛ زيرا خداوند تعالى حقّ را در زبانهاى آنان قرار داده است .

1195 رفتار برادرت را به بهترين وجه آن حمل كن

3910.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : براى گفتار و كردارى كـه از بـرادرت سـر مى زند ، عذرى بجوى و اگر نيافتى ، عذرى بتراش .

3911.امام على عليه السلام : رفتار برادرت را به بهترين وجه آن حمل كن ، تا زمانى كه كارى از او سر زند كه راه توجيه را بر تو ببندد ، و هيچ گاه به سخنى كه از دهان برادرت بيرون آيد ، تا وقتى براى آن محمل خوبى مى يابى ، گمان بد مبر .

1196 ارزش خوش بينى

3912.امام على عليه السلام : خوش بينى ، مايه آسايش دل و سلامت دين است .

3913.امام على عليه السلام : خوش بينى اندوه را مى كاهد و از افتادن در بند گناه ، مى رهاند .

3914.امام على عليه السلام : هركه به مردم گمان نيك برد ، محبّت آنان را به دست آورد .

3915.امام على عليه السلام : برترين پارسايى ، خوش بينى است .

1197 پرهيز از بدگمانى

«اى كسانى كه ايمان آورده ايد از بسيارى گمانها دورى كنيد ؛ زيرا برخى گمانها گناه است» .

3916.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : از گمان بپرهيزيد ؛ زيرا گمان دروغترين دروغ است .

3917.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هرگاه گمان برديد ، پيرامون آن جستجو و تحقيق نكنيد و هرگاه حسد ورزيديد ، آن را دنبال نكنيد و هرگاه فال بَد زديد (اعتنا نكرده) كار خود را انجام دهيد .

3918.امام على عليه السلام ـ در فرمان استاندارى مصر به مالك اشترـ : همانا بخل و ترس و حرص ، خويهاى پراكنده اى هستند كه ريشه در بدگمانى به خدا دارند .

3919.امام على عليه السلام : ايمان ، بـا بدگمانى سـازگـار نيست .

3920.امام على عليه السلام : بدگمانى ، كارها را تباه مى كند و باعث روى آوردن به انواع بديها مى شود .

3921.امام على عليه السلام : از بدگمانى بپرهيز ؛ زيرا بدگمانى عبادت را تباه مى كند .

3922.امام على عليه السلام : آدم شرور به هيچ كس گمان نيك نمى برد ؛ زيرا همگان را به خوى و خصلت خود مى بيند .

1198 پرهيز از آنچه سوء ظن ديگران را برمى انگيزد

3923.امام على عليه السلام : هركه خود را در جايگاه تهمت و بدگمانى نهد ، نبايد كسى را كه به او گمان بد مى برد سرزنش كند .

3924.امام على عليه السلام : هركه به جاهاى بد آمد و شد كند ، متهم شود و هركه خود را در معرض تهمت قرار دهد ، نبايد كسى را كه به او گمان بد مى برد ، سرزنش كند .

3925.امام على عليه السلام : هـمنشينى با بـدان ، بـدگمانى به نيكان را در پى دارد .

3926.امام على عليه السلام : كسى از همه حال و روزش بدتر است كه به سبب بدگمانيش ، به هيچ كس اعتماد ندارد و به سبب بدرفتاريش، هيچ كس به او اعتماد نمى كند .

3927.امام على عليه السلام : هركه خوشبين نباشد ، از همه گريزان باشد (و تنها ماند) .

1199 موارد جايز بودن سوء ظن

3928.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : با بدبينى، خويشتن را از گزند مردم نگه داريد.

3929.امام على عليه السلام : هرگاه درستى و پـاكى بـر زمانه و مـردمـش حكمفرما شد ، اگر كسى به ديگرى بى آن كه گناهى از او آشكار شود ، گمان بد برد ، ستم كرده است و هرگاه فساد و ناراستى بر روزگار و مردم آن چيره شد ، اگر كسى به ديگرى گمان نيك بَرَد و خوشبين باشد ، فريب خورده است .

3930.امام كاظم عليه السلام : هرگاه ستم و ناراستى از حـقّ و راسـتكارى بيشتر بود ، بر هيچ كس روا نيست كه به كسى گمان خوب برد ، مگر آن گاه كه خوبى او بر وى معلوم شود .