12. صالح جَزَرَه‌

ابو على صالح بن محمّد بن عمرو بن حبيب بغدادى، ملقّب به جزره، به سال 205 هجرى در بغداد تولّد يافت و به سال 293 هجرى درگذشت.

صالح جزره، ثقه و از حافظان حديث بود و از مشايخ زيادى در حجاز و شام و مصر و خراسان و ماوراء النهر، حديث فرا گرفت تا آن كه در سال 266 هجرى در بخارا اقامت گزيد و محدّث بى همتاى آن سامان در عصر خود گرديد.

وى از حافظه بسيار قوى‌اى برخوردار بود، چنان كه ابوسعد ادريسى گفته است كه كسى را در عصر صالح جزره، چه در عراق و چه در خراسان نمى‌شناسم كه مانند او در حفظ باشد. وى وارد ماوراء النهر شد و مدّتى از حفظ، نقل حديث كرد و هيچ كس در اين مدّت از او خطايى نگرفت.[1]

13. ترمذى‌

ابو عيسى محمّد بن عيسى بن سَورَه تِرمِذى، صاحب كتاب حديثى السنن، معروف به سنن الترمذى‌[2]، به سال 209 هجرى در بوغِ ترمذ[3] متولّد شد و در سال 279 هجرى در همان جا درگذشت.[4] ترمذى، ثقه و از حافظان حديث بوده است. قدرت حفظ وى چنان زياد

[1]. ر. ك: تاريخ بغداد، ج 9، ص 322- 327( ش 4862)؛ تذكرة الحفّاظ، ج 2، ص 641- 643( ش 664)؛ طبقات الحفّاظ، ص 303( ش 640).

[2]. اين كتاب، جزو اصول ششگانه حديثى معتبر اهل سنّت است.

[3]. بوغ، روستايى در شش فرسخى ترمذ بوده و ترمذ، شهرى در ماوراء النهر، كنار رود جيحون بوده است.

[4]. برخى تولّد و وفات ترمذى را در خود ترمذ ذكر كرده‌اند و برخى، فقط وفات وى را در ترمذ دانسته‌اند؛ اما چنان كه استاد احمد شاكر گفته است، به نظر مى‌رسد تمام اين اقوال، به جهت نزديكى روستاى بوغ به ترمذ و از توابع آن بودن، از باب مجاز باشد.