را فقيه‌تر از مالك دانسته و ابن وهب، گفته است كه مراد مالك در كتاب‌هايش از «أخبرنى من أرضى من أهل العلم»، ليث بن سعد است.[1]

7. سُفيان ثورى‌

ابو عبد اللَّه سفيان بن سعيد بن مسروق ثورى‌[2] كوفى، به سال 97 هجرى تولّد يافت و به سال 161 هجرى در بصره درگذشت.

وى امام و فقيه و محدّث يكتاى اهل كوفه در زمان خود بوده است. شعبة بن حجّاج و يحيى بن معين و ابن عُيَيْنَه و برخى ديگر از محدّثان بزرگ، در فضيلت وى گفته‌اند كه سفيان در حديث، «أمير المؤمنين» است. وى چنان بلند مرتبه و در درجه اعلى از وثاقت بوده كه نسايى درباره او گفته است سفيان با عظمت‌تر از آن است كه در مورد وى «ثقة» گفته شود.

با اين حال و با وجود تمام مدايحى كه براى سفيان ذكر شده، ذهبى گفته است كه وى شُرب نبيذ را مباح مى‌دانسته است و در روايتش از راويان ضعيف نيز گاهى تدليس مى‌كرده است.[3] افضل بودن على عليه السلام بر عثمان، از عقايد سفيان بوده است و انكار و سلب صحّت از خلافت خلفاى وقت، سيره وى بوده است، چنان كه مرگ وى در بصره نيز به هنگام اختفاى وى از مهدى، خليفه وقت بوده است.[4]

[1]. ر. ك: تاريخ بغداد، ج 13، ص 4- 15؛ تهذيب التهذيب، ج 8، ص 459- 465( ش 832)؛ تذكرة الحفّاظ، ج 1، ص 224- 226( ش 210)؛ طبقات الحفّاظ، ص 110- 111( ش 200).

[2]. منسوب است به تيره‌اى از قبيله تميم.

[3]. يعنى گاهى فرد ضعيفى را كه در اواسط سند مروياتش واقع بوده، براى حُسن سند حديث، حذف مى‌كرده است.

[4]. ر. ك: تاريخ بغداد، ج 9، ص 153- 172( ش 4763)؛ سير أعلام النبلاء، ج 7، ص 229- 279( ش 82)؛ تذكرة الحفّاظ، ج 1، ص 203- 207( ش 198)؛ طبقات الحفّاظ، ص 104( ش 188).