مسائلى در باره حجابهاى علم و حكمت

مسأله اوّل : قلمرو حجابهاى حكمت

نخستين سؤال در باره حجابهاى دانش و حكمت ، اين است كه قلمرو مانعيت اين موانع تا كجاست ؟ آيا مانع همه انواع شناختهاى حسّى ، عقلى و قلبى اند يا مانعيت آنها مرز خاصى دارد ؟ براى پاسخ بايد موانع را به چند دسته تقسيم كرد : دسته اوّل : موانع و آفات علوم رسمى؛ مانند كم رويى [1] بدفهمى [2] و تن آسايى [3] . اين دسته ، مانع شناختهاى عقلى هستند و كمترين احاديث را به خود اختصاص داده اند . دسته دوم : موانعى كه مانعيّت آنها شامل شناختهاى عقلى و قلبى است؛ مانند عُجب ، تعصّب ، استبداد و ... [4] . اين موانع ، انديشه را از تشخيص درست حقايق عقلى و قلب را از بركات الهامها وارشادهاى غيبى الهى محروم مى سازد . دسته سوم : موانع علم حقيقى و يا نور علم؛ مانند ظلم ، كفر ،