هنگامه شكست سپاه پيامبر صلى الله عليه و آله در احد و در اوج دشوارى نبرد، از جمله معدود افرادى بود كه در كنار پيامبر صلى الله عليه و آله ماند و نگريخت.

سهل، از پيشتازان مدافعانِ على عليه السلام است كه پس از پيامبر خدا، حريم «خلافت حق» را پاس داشت و از جمله معدود افرادى است كه آشكارا به دفاع از على عليه السلام پرداخت.

على عليه السلام به روزگار خلافتش او را به حكومت شام برگزيد؛ امّا سربازان معاويه، او را از ميانه راه، بازگرداندند. سپس، مدّتى او را به حكومت مدينه گماشت تا اين كه در جنگ صِفّين، وى را به لشكرش فرا خواند و تمّام بن عبّاس را به جانشينى او گمارد.

او در جنگ صفّين، فرماندهى سواره‌نظام سپاه بصره را به عهده داشت. پس از آن، فرماندار فارس شد؛ امّا به سبب تشنّج و هرج و مرجى كه در آن ديار به وجود آمده بود، على عليه السلام به پيشنهاد كسانى چون ابن عبّاس، زياد بن ابيه را به جاى وى منصوب كرد.

او به سال 38 هجرى، در كوفه درگذشت و امام عليه السلام در مراسم تدفين وى از او به بزرگى ياد كرد.

از ذَريح محاربى نقل شده كه امام صادق عليه السلام از سهل بن حُنَيف، ياد كرد و فرمود:

كانَ مِنَ النُّقَباء.

از نقيبان بود.

گفتم: از نقيبان دوازده‌گانه پيامبر خدا؟

فرمود:

نَعَم، كانَ مِنَ الَّذينَ اختيروا مِنَ السَّبعينَ.

آرى. از كسانى كه از ميان هفتاد نفر [انصار نخستين‌]، برگزيده شدند.

به او گفتم: آنان كه كفيلِ (عهده‌دار) امور قوم خود شدند؟