نام کتاب : آه سرد نویسنده : سروش، محمد على جلد : 1 صفحه : 114
فراهم سازد، پيامد و نتيجه اش را بررسى كند و سرانجام ، با اتّكا به نيروى ايمان و به اميد پشتيبانى خدا ، دست به كار شود و براى جلوگيرى از اضطراب، دودلى، نگرانى هاى وسوسه زا و يا حوادث احتمالى، به خدا توكّل كند و به اصطلاح : «با توكّل ، زانوى اُشتر ببند» ، كه گفته اند: «در توكّل ، از سببْ غافل مشو». وقتى فرد همه پيش بينى هاى لازم را انجام داد و مقدمات و وسايل را فراهم كرد و تصميم گرفت، آن گاه با توكّل اقدام كند. « فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ . [1] پس آن گاه كه تصميم گرفتى ، به خدا توكّل كن ؛ كه خدا توكّل كنندگان را دوست مى دارد» .
7 . ترس
يكى ديگر از عللى كه موجب از دست رفتن منفعت مى شود و در نتيجه آن ، انسان ، ممكن است در آينده ، دچار حسرت شود «ترس» است . پيامى كه ترس در بردارد ، اين است كه خطرى ، خوش بختى شما را تهديد مى كند كه شما هنوز قادر به مهار كردن آن نيستيد. اين حالت روحى ، با احساس اضطراب و نگرانى ، همراه است . اوّلين پيامد ترس ، از دست دادن فرصت ها به خاطر محتاطانه عمل كردن و دورى كردن از تجربه هاى جديد يا آزارنده گذشته است. [2] ترس در شكل هاى مختلفى وجود دارد: ترس از شكست، ترس از موفّقيت، ترس از خطر و ... . معمولاً فرصت هايى كه به علّت ترس ، از دست انسان مى روند ؛ از اهميت خاصى برخوردارند و روشن است حسرتى كه به
[1] نهج البلاغة ، نامه 47 .[2] ر . ك : غرر الحكم ، ح 7370 .[3] الأمالى ، طوسى ، ص 527 .[4] الأمالى، صدوق ، ص 73 .[5] براى اطلاعات بيشتر در اين زمينه ، ر.ك: مديريت زمان (پژوهش گروه مؤلفان در دبيرخانه شوراى تهذيب و اخلاق مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى) .[6] نهج البلاغة ، حكمت 390 .[7] ديوان رباعيات اوحدى گنجوى ، ص 710 .[8] تحف العقول، ص 302 .[9] بحار الأنوار ، ج 71 ، ص 42 .[10] سوره آل عمران ، آيه 159 .[11] حال برتر ، ص 148 .[12] سوره آل عمران ، آيه 156 .[13] پرتوى از قرآن ، ج 5 ، ص 392 ـ 393. نيز ، ر . ك : من وحى القرآن ، ج 6 ، ص 216 .[14] غرر الحكم ، ح 8543 .[15] نهج البلاغة ، حكمت 175 .[16] غرر الحكم ، ح 4108 .[17] ر.ك : سوره روم ، آيه 8 ؛ سوره آل عمران ، آيه 191 ؛ سوره يونس ، آيه 24 ؛ سوره رعد ، آيه 3 ؛ سوره نحل ، آيه 69 ؛ سوره زمر ، آيه 42 ؛ سوره جاثيه ، آيه 13 ؛ سوره حشر ، آيه 21 .[18] سوره بقره ، آيه 112 .[19] سوره بقره ، آيه 274 و 262 و 277 ؛ سوره آل عمران ، آيه 170 ؛ سوره مائده ، آيه 69 ؛ سوره انعام ، آيه 48 ؛ سوره اعراف ، آيه 35 .[20] سوره يونس ، آيه 62 ؛ نيز ر.ك : سوره بقره ، آيه 48 و 62 .[21] سعدى ، غزليات .
نام کتاب : آه سرد نویسنده : سروش، محمد على جلد : 1 صفحه : 114