حضرت پيغمبر صلى الله عليه و آله و ائمّه عليهم السلام مى‌بسته‌اند و در اين زمان‌ها شايع است كه بعد از عجز از اقامت دليل و اتمام حجّت، مستند مى‌شوند به آن كه فلان و فلان- كه به صفت علم و صلاح، اشتهار دارند-، استماعِ غنا نموده‌اند، و از اين معنى غافل‌اند كه فعلِ كسى كه معصوم نباشد، حجّت شرعى نمى‌شود. بسيارى از معروفينِ به فضل و صلاح را ديده‌ايم كه هر گاه به مقتضاى ميل طبع و متابعت شيطان مايل باشند، به يكى از فسوق كه در حرمت آن، كسى را شك نباشد (مثل غيبت مؤمنين و اظهار عيوب يكديگر و امثال آن)، محافظتِ خود نمى‌كنند. و ظاهر است كه اين معنى، باعث اباحتِ آن فسوق نمى‌شود.

و غرض از تطويل در اين مقام، آن بُوَد كه جمعى كه غرض ايشان، تحصيل رضا و اجتناب از مساخط الهى بوده باشد، بر دلايل اين مطلب و سخن طرفين، اطّلاع يابند تا بعد از آن، بدانچه در نظر بصيرت ايشان، مطابق حق و صواب بوده باشد، عمل نمايند و به اين سبب، در سِلك اصحاب هدايت و ارباب عقل، انتظام يابند، چنانچه حق تعالى مى‌فرمايد: «الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولئِكَ الَّذِينَ هَداهُمُ اللَّهُ وَ أُولئِكَ هُمْ أُولُوا الْأَلْبابِ»؛[1] يعنى: آن جماعتى كه گوش به سخن مى‌اندازند و بعد از آن، آنچه بهتر باشد از سخنان، آن را متابعت و پيروى مى‌نمايند، آنها طايفه‌اى‌اند كه خداى تعالى، ايشان را هدايت فرموده، و ايشان، صاحبان عقل‌اند.

[بيست و ششم: پيمان شكنى‌]

بيست و ششم از جمله كبائر- چنانچه از حديث عبد العظيم بن عبد اللَّه الحسنى ظاهر مى‌شود-، نقضِ عهد است و حضرت امام جعفر صادق عليه السلام در حديث مذكور، به اين آيه استدلال فرموده كه:

«وَ الَّذِينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِيثاقِهِ وَ يَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ أُولئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ»؛[2] يعنى: آنهايى كه مى‌شكنند عهد الهى را بعد از بستن پيمان او، و قطع مى‌كنند آن چيزى را كه خداى تعالى، امر فرموده كه وصل كنند، و در روى زمينْ فساد مى‌كنند، آن جماعت، از براى ايشانْ لعنت، يعنى دورى از رحمت، مهيّاست و از براى ايشان است بدىِ جايگاه، يعنى جهنّم كه بدترين خانه‌هاست.

و مراد از عهد در حديث، يا عهدى است كه كسى با خداى تعالى بسته باشد به لفظ: «عَاهَدْتُ اللَّهَ»، يا شامل نذر و يمين هم هست يا مراد، بيعت با امام حقّ است يا هر عهدى كه كسى با ديگرى‌

[1]. زمر، آيه 18.

[2]. رعد، آيه 25.