جايگاه طبّ پيشگيرى در اسلام‌

بررسى متون اسلامى به روشنى نشان مى‌دهد كه يكى از اهداف اصلى و حكمت‌هاى مهمّ احكام و مقرّرات اسلامى، طبّ پيشگيرانه، از طريق پيشگيرى از بيمارى‌ها و تأمين سلامت انسان است. خداوند متعال، تصريح مى‌كند كه قرآن و برنامه‌هاى نورانى و حياتبخش آن، جامعه بشر را به راه‌هاى تأمين سلامت، رهنمون مى‌گردد:

«يَهْدِي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ السَّلامِ».[1]

خداوند، هر كه را از خشنودى او پيروى كند، به وسيله آن [كتاب‌] به راه‌هاى سلامت، رهنمون مى‌شود.

و بدين سان، انسان مى‌تواند با پيوند با خدا و برنامه‌هايى كه او براى زندگى بشر ارائه كرده، به بزرگ‌ترين نعمت‌هاى الهى دست يابد و نه تنها آخرت، بلكه سلامت و سعادت و خوش‌بختى دنياى خود را نيز تأمين نمايد:

«مَنْ كانَ يُرِيدُ ثَوابَ الدُّنْيا فَعِنْدَ اللَّهِ ثَوابُ الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ».[2]

هر كس پاداش دنيا مى‌خواهد، [بداند كه‌] پاداش دنيا و آخرت، نزد خداست.

بر اين پايه، در اسلام، آنچه براى سلامت جسم و يا جان خطرناك و زيانبار است، حرام يا مكروه است و آنچه براى سلامت انسان، لازم و مفيد است، واجب يا مستحب، و آنچه سود و يا زيانى براى جسم و يا جان ندارد، مباح شناخته شده است. اين بدان معناست كه طبّ پيشگيرى در متن مقرّرات و احكام پنجگانه اسلام، تنيده شده و اجراى كامل و دقيق قوانين الهى در زندگى، سلامت جسم و جان انسان را به همراه دارد.[3]

[1] مائده، آيه 16.

[2] نساء، آيه 134.

[3] به استثناى مواردى كه حكمت الهى به دليل مسائل تربيتى بيمارى فردى را اقتضا نمايد( ر. ك: ج 1، ص 126، حكمت بيمارى).