نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 55
آيات تمحيص
آيات امتحان
(آيات تمحيص)
(آيات بيانگر آزمايشهاى الهى)
امتحان از مسائلى است که در قرآن مجيد
به صورت يک سنت و قانون همگانى آمده است، و همه انسانها به تناسب امکانات و استعدادهاى
خود امتحان مىشوند. آزمايش الهى در قرآن به دو صورت مطرح شده است:
1. گاهى به صورت کلى و اين که افراد در
کشاکش زندگى آزمايش شده و بدِِين وسيله راستگو از دروغگو جدا مىشود؛
2. گاهى به صورتى خواندنى و نزديک به
ذهن، به سرگذشت امتهاى پيشين پرداخته است که مورد آزمايش قرار گرفتهاند و گروهى پيروز
و گروهى مردود شدهاند.
در آزمايشهاى الهي، مُمتحِن (امتحانکننده)
خداوند، و ممتحَن (امتحانشونده) بندگان خداوند هستند، و ابزار آزمايش نيز به فرموده
قرآن؛ ترس، گرسنگي، زيانهاى مالى و جاني، کمبود ميوهها، فرزندان و… است.
انگيزه آزمايشهاى الهى نيز بروز شايستگىهاى نهفته در بشر و رسيدن به
کمال مطلوب و جداسازى افراد خوب از بد و ديگر اين که آزمايش، مقياس پاداشها و کيفرها
است.
آيات امتحان و مطالب مربوط به آن، با تعبيرهاى گوناگونى مانند فتنه، بلا،
تمحيص، تمييز و امتحان در قرآن آمدهاند؛ براى نمونه به آيات ذيل توجه کنيد: