تفسير آيه (40) سوره«الرحمن» است كه پس از اين كه مى فرمايد:

(فَيَومَئِذ لا يُسْئَلُ عَنْ ذَنْبِهِ إِنْسٌ وَلا جانٌّ) .

مى فرمايد:

(يُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسيماهُمْ...) .

« مجرمان به چهره هايشان شناخته مى شوند».

2. در قيامت مواقف و ايستگاههاى بسيارى است، بنابراين ممكن است در برخى از آن مواقف درباره گناهان سؤال شود و در برخى از آن سؤال نشود.

3. مقصود اين است كه از آنان سؤال زبانى نمى شود و به جاى آن، از اعضاى آنان سؤال مى شود و آنها نيز بر كرده هاى خود گواهى مى دهند.

چنان كه مى فرمايد:

(اَلْيَومَ نَخْتِمُ عَلى أَفْواهِهِمْ وَتُكَلِّمُنا أَيْدِيهِمْ وَتَشْهَدُ أَرْجُلُهُمْ بِما كانُوا يَكْسِبُونَ) .[1]

«روز قيامت بر دهان ها مهر مى زنيم و دستهايشان به سخن آمده و پاها به آنچه انجام داده اند گواهى مى دهند، و يا به گونه اى ديگر».

4. مقصود از نفى سؤال، سؤال پس از قطعى شدن حساب هر كس و ورود گنهكاران به دوزخ است ولى آيات مُثبِت سؤال ناظر به مواقف قبل از معلوم شدن سرنوشت گنهكاران از نظر كيفر است چنان كه مى فرمايد:

(وَقِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسؤُولُونَ) [2].[3]

از مطالب ياد شده تفسير آيات دسته دوم(از ستمكاران سؤال نمى شود) نيز روشن شد وجوه ياد شده، در مورد اين دسته از آيات نيز جارى است.