فرا گرفته است» گواهى مى دهد و در برخى از ادعيه آمده است: «يا من سبقت رحمته غضبَه».

2. اسماى عام و خاص

اسماى خدا از نظر شمول بيشتر و شمول كمتر، به اسم «عام» و «خاص» تقسيم مى شوند. مثلاً اسم عالم را درنظر بگيريد، هرگاه آن را به حىّ قياس كنيم، اسم اخص است; زيرا هر عالم زنده است ولى هر زنده عالم نيست. ولى اگر آن رابه سميع و بصير بسنجيم، عام خواهد بود، زيرا چنان كه گفته شده شنوايى و بينايى بخشى از علم است.

اين ضابطه در صفات نيز حاكم است. هرگاه رزق را با رحم بسنجيم، صفت خاص خواهد بود; ولى هرگاه آن را با شفا بسنجيم، صفت عام خواهد بود.

بنابر اين اسماى خدا داراى مراتب است; از اسم خاص شروع مى شود و پس از طىّ مراتبى، به اسمى مى رسدكه عمومى ترين اسم خدا است، وآن لفظ جلاله «اللّه» است كه همه اسما به آن برمى گردند، زيرا لفظ جلاله، بر ذات جامع صفات كمال وجمال وضع شده و قهراً هر اسمى كه حاكى از جمال باشد، به آن باز مى گردد و ناگفته پيدا است اسم هر چه وسيعتر و معنى گسترده ترى داشته باشد، آثار و بركات زيادترى خواهد داشت، از اين جهت اسم اعظم، واجد تمام اسماى ديگر است.

3. مقصود از اسم اعظم چيست؟

در احاديث اسلامى وارد شده كه در ميان اسماى خدا، اسم اعظمى است و هركس خدا را به آن اسم بخواند دعاى او مستجاب مى شود، اكنون سؤال مى شود كه آيا واقعاً، اين اسم، از قبيل الفاظ است يا براى آن حقيقت و