اسم هشتادو هفتم: الغالب

لفظ غالب سه بار در قرآن آمده و در يك مورد وصف خدا قرار گرفته است.چنان كه مى فرمايد:

(...وَ كَذلِكَ مَكَّنّا لِيُوسُفَ فِى الأَرْض وَ لِنُعَلِّمَهُ مِنْ تَأْوِيلِ الأَحادِيثِ وَ اللّهُ غالِبٌ عَلى أَمْرِهِ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ الناسِ لا يَعْلَمُونَ).(يوسف/21)

«اين چنين يوسف را متمكن ساختيم تا تعبير خواب را به او بياموزيم، خداوند بر كار خويش چيره است ولى اكثر مردم نمى دانند».

مقصود از جمله (وَ اللّهُ غالبٌ عَلى أَمْرِهِ) چيست؟ در اين جمله دو احتمال وجود دارد: يكى اين كه ضمير دركلمه «أمره» به يوسف برگردد، ديگرى اين كه به خدا برگردد.

بنابر احتمال نخست مقصود اين است كه خدا در امور مربوط به يوسف توانا است، اورا حفظ مى كند، روزى مى دهد و از قعر چاه به نهايت قدرت مى رساند و زعامت يوسف به اين شكل جلوه گاه اسم غالب بودن است.

و بنابر احتمال دوم مقصود اين است كه خدا در امور مربوط به خويش توانا است. جهان را مى آفريند و آن را تدبيرمى كند، و مغلوب كسى نمى شود وآنجا كه اراده كند احدى را ياراى تمردوتكبر نيست. در آيه ديگر مى فرمايد:

(...إِنَّ اللّهَ بالِغُ أَمْرِهِ...).(طلاق/3)

«خدا مشيت و تدبير خود رابه پايان مى رساند».

سرانجام خدا موجود قاهرى است كه قدرتى بالاتر از آن نيست، و مشيت او نافذ و پايدار است.