ولى در آيه ديگرتلويحاً آن را «شرّ» دانسته و مى فرمايد:

(أَيَحْسَبُونَ أَنّما نُمِدُّهُمْ بِهِ مِنْ مال وَ بَنينَ*نُسارِعُ لَهُمْ فِى الخَيراتِ بَلْ لا يَشْعُرُونَ).(مؤمنون/55ـ56)

«آيا گمان مى كنند كه مال و فرزند كه به آنها مى دهيم در نيكى به آنها شتاب مى كنيم، بلكه آنها متوجه نيستند».

اكنون بايد ديد چگونه ثروت و فرزند خير نسبى است، اين دو نسبت از آنِ كسانى است كه مال و فرزند در اختيار او گذاشته شده است، لكن انسان پرهيزگار با ثروت خود از ديگران رفع نياز مى كند، ولى فرد تبهكار از آن سوء استفاده كرده و در طريق گناه و خلاف به كار مى برد. و همچنين است «فرزند» پرهيزگاران از آنها در راه خير كمك مى گيرند ولى تبهكاران بر عكس.

امّا بايد اذعان داشت كه خير مطلقى كه هيچ گونه شرى به آن راه نداشته و ندارد خلاق متعال است:(وَ اللّهُ خَيْرٌ وَأَبْقى).

اشكال

هرگاه وجود خدا خير مطلق است طبعاً فعل او نيز بايد از اين وصف،بهره مند باشد، در حالى كه در جهان طبيعت زلزله هاى ويرانگر، سيل هاى مخرب و درندگان خطرناك وجود دارند و همگى فعل و معلول خدا محسوب مى شوند در صورتى كه همه اينها به ضرر انسان است. اكنون چگونه مى توان اين شرور را به خدا نسبت داد و با «خير مطلق» بودن خدا هماهنگ ساخت؟

پاسخ

اين سؤال مربوط به وجود شر در عالم طبيعت است كه فلاسفه و