«آدم كلماتى را از خدا اخذ كرد، و خدا از طريق رحمت به او بازگشت، او توبه پذير و مهربان است».[1]
ابن فارس مى گويد: واژه «توب» حاكى از «رجوع» است; مى گويند: «تاب من ذنبه» از گناه خود بازگشت، وكلمه «توب» و «توبه» به يك معنى است، چنان كه مى گويند:«وقابل التوب».
حقيقت توبه همان وداع با گذشته است همراه با پشيمانى و ندامت، آن گاه كه ندامت سود بخشد. هرگاه فعل «تاب» با حرف «من» يا «الى» استعمال شود، به معنى توبه كردن است; چنان كه در حديث وارد شده:«التائب من ذنبه كمن لا ذنب له» و مى فرمايد:(...تُوبُوا إِلَى اللّهِ جَميعاً أَيُّهَا المُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ) (نور/31) و هرگاه با حرف «على» به كار رود، به معنى رجوع با رحمت است كه كنايه از توبه پذيرى مى باشد و در آيه مربوط به توبه آدم، جمله (فتاب عليه) به همين معنى است; همچنان كه «تواب» در
[1] فاعل تاب ضمير مستتر است كه به خدا بر مى گردد و مقصود از ضمير مجرور يعنى «عليه»خود آدم است.
نام کتاب : منشور جاويد نویسنده : سبحانى، شیخ جعفر جلد : 2 صفحه : 167