با حقيقت توافق دارد... اين قضيه، در نظر فيلسوف، يكى از قضاياى اساسى تاريخ و روان شناسى به شمار مى رود«رفورم» و نوجويى به آن راه نيافته است... و به اين مسئله توجه دارد كه دين از قديم الأيام با تاريخ همراه بوده است».[1]

جامعه شناس معروف «ساموئل كنيك» در برخى از سخنان خود به ريشه هاى مذهب در اسلاف انسان تصريح مى كند و مى گويد:

«اسلاف انسان امروزى، كه آثار آن ها در حَفريات به دست آمده، داراى مذهب بوده اند; به دليل اين كه آن ها مرده هاى خود را به وضع مخصوصى دفن مى كردند و ابزار كارشان را در كنارشان مى نهادند و به اين طريق عقيده خود را به وجود دنياى ديگر به ثبوت مى رساندند».[2]

اين گروه در دورانى مى زيستند كه خط، اختراع نشده بود، مع الوصف توجه به مذهب، كه ملازم با اعتقاد به نيروى فراسوى ماده است، جزو زندگى آنان بود.

ويل دورانت در جاى ديگر سؤالى مطرح مى كند و مى گويد:

«آيا منبع اين تقوايى كه به هيچ وجه از دل انسان زدوده نمى شود، در كجا قرار دارد؟».[3]

ولى در صفحات بعد به گونه اى به اين پرسش پاسخ مى گويد:

«كاهن دين را ايجاد نكرده، بلكه همان گونه كه مرد سياسى از تمايلات فطرى بشر استفاده مى كند، وى نيز براى مقاصد خود