گاهى اين حقيقت را به عبارت ديگر بيان كرده و مى فرمايد:

(وَالْجِبَالَ أَوْتاداً...).[1]

«كوه ها را ميخ هاى زمين آفريديم».

اكنون بايد ديد ريشه اين اضطراب و نوسان چيست كه وجود كوه ها از بروز آن جلوگيرى مى نمايند. اينك اين عوامل:

1. كره زمين ما، به سان مهره اى است كه چهارده حركت بر آن وارد مى شود; زمين با حركت انتقالى سريع خود كه سرعت آن در هر دقيقه 300 فرسخ و در هر ساعت18 هزار فرسنگ است، به دور خورشيد مى گردد. از طرف ديگر، با حركت سريع وضعى خود، كه سرعت آن در خط استوا تقريباً در هر ساعت به 280فرسنگ مى رسد، به گرد خود مى گردد و سرانجام شب و روز پديد مى آيند. از طرف سوم، چون منظومه شمسى ما در هر ثانيه، 20كيلومتر در فضا رو به مقصد نامعلومى به دنباله ستاره «وگا» حركت مى كند، براى اين كه كره زمين، كه يكى از اعضاى اين كاروان است، از اين قافله عقب نماند، با شيفتگى خاصى به دنبال خورشيد در ضمن اين مجموعه، با حركتى سريع، كه سرعت آن در هر ساعت به دو هزار و هشتصد و هشتاد كيلومتر مى رسد، به سوى اين مقصد روان و رهسپار است. به طور مسلم اين نوع حركات سريع زمين بالأخص حركت وضعى آن، در تماس خود با هواى مجاور آن و در برخورد مولكول هاى هوا با سطح كره آن چنان حرارتى توليد مى كند كه، براى مشكل ساختن حيات در روى آن كافى مى باشد.

اين مشكل در صورتى پيش مى آيد كه هواى مجاور زمين، همراه خود آن حركت نكند و بر اثر برخورد زمين با مولكول هاى هواى ساكن كه همه جوانب آن را مانند پوسته پياز فرا گرفته است، حرارت شديدى توليد مى شود; ولى اگر هواى