به همان معناى لغوى با قيد«بدون كيفيت» حمل مى شود، وابن كثير شامى، در تفسير آيه((ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى العَرْشِ))، اين نظريه را از مالك واوزاعى وثورى وليث بن سعد واحمد واسحاق بن راهويه، نقل كرده است، ونصوص برخى از آنان، در كتاب «علاقة الاثبات والتفويض» ص46 ـ 49، وارد شده است.

تا اين جا با دو نظر درباره صفات خبرى آشنا شديم، يكى نظر مجسمه ومشبهه كه از اعتقاد به تجسيم وتشبيه ابايى ندارند، تنها مى گويند دو نوع جسم داريم ودو نوع گوشت،وديگرى نظر ابوالحسن اشعرى كه او با اجراى اين صفات بر خدا به همان مفاهيم لغوى موافق است، جز اينكه براى پرهيز از تشبيه مى گويد: كيفيت موجود در انسان، در وى نيست.

ما قبل از آنكه درباره نظريات ديگر سخن بگوييم[1]، به تجزيه وتحليل نظر اشعرى مى پردازيم.

در كشاكش «تشبيه» و «تعقيد»

اشعرى مى خواهد هر دو گروه را از خود راضى كند، هم گروهى كه مايلند ظواهر قرآن وسنت را بگيرند وخدشه وآسيبى بر ظاهر آنها وارد نشود، وهم گروه اهل تنزيه كه از تشبيه وتجسيم وهر نوع آثار ماده ومادى مى پرهيزند، او براى راضى كردن هر دو گروه، اين نظريه را مطرح كرده است:

«خداوند صفات خبرى را به همان معانى لغوى آنها داراست، ولى