مى كند، و لى براى جلوگيرى از تشبيه و تجسيم مى گويد: «بلا كيف» .يعنى خدا دست دارد، ولى كيفيت دست او براى ما روشن نيست.

البته ما در آينده خواهيم گفت: اين نوع تصرفات، مفيد و ريشه اى نبوده واگر اين سرپوش ها را از روى مكتب اشعرى برداريم، در نتيجه، با اهل حديث يكى خواهد بود، و د ربحث هاى آينده، اين حقيقت روشن خواهد شد.

تاريخ انتشار مسلك اشعرى

شيخ اشعرى هر چند در آغاز كار از مسلك «معتزله» باز گشت، و خود را پيرو صميمى احمد بن حنيل معرفى كرد، و با تأليف كتاب «الابانه» خدمت شايانى به مسلك «حشويه» نمود، ولى چون او در مكتب معتزله پرورش يافته بود، هرگز نميتوانست خود را از استدلالات عقلى رها سازد و مانند حشويه و حنابله بر عقيده وانديشه هاى خود، به ظاهر آيه و روايتى استدلال كند، هر چند ظواهر برخى، با حكم خرد در جنگ و ستيز باشد، از اين جهت، او در آغاز كار نتوانست براى خود در ميان اهل حديث جايى باز كند و بدين ترتيب از آنجا رانده و از اينجا مانده شد واهل حديث نيز او را نپذيرفتند و حتى بيوگرافى نويسان حنبلى، او را در طبقات خود نياوردند، او روزى در بغداد، بر شيخ حنابله يعنى «بر بهارى» وارد شد و گفت: «من ابو على جبائى را رد كرده ام، و بر آراء فرزند او ابو هاشم نيز انتقاداتى نموده ام، و هر يك از مذاهب يهود و نصارا و مجوس را پاسخ گفته ام و ...»

وقتى سخن اشعرى به پايان رسيد، بر بهارى،با بى اعتنائى گفت:من از آنچهگفتى چيزى نفهميدم، من چيزى جز سخنان احمد بن حنبل را نمى پذيرم. دراين موقع وى مجلس شيخ حنابله را ترك گفت و مطابق نظر حشويه كتاب ابانه را نوشت و از بدى بخت، كتاب، مورد قبول آنان نيز واقع نشد و لذا او بغداد را ترك