داشته باشد و يكى از معانى دين را به ديگران منتقل كند شعائر دين به حساب مى‌آيد.

2- فرق شعائر با مناسك‌

مناسك به اعمال و تكاليف شرعيه گفته مى‌شود، اين اعمال تكاليف به دو دسته تقسيم مى‌شوند: يكى آنكه علاوه بر اينكه واجب يا مستحب است جنبه شعاريت نيز دارد يعنى باز گو كننده و دال بر يكى ديگر از معانى دينى مى‌باشد. دسته دوم آنكه اين جنبه را نداشته باشد.

بنابراين هر مناسك و اعمال دينى لازم نيست شعار دين هم باشد، بلكه برخى از مناسك هستند كه اين جنبه در آنها وجود دارد كه حيثيتى عارضى و اضافه بر اصل وجوب آنهاست. همانطور كه شعار يك دولت غير از خود آن دولت و شعار يك موسسه غير از خود آن موسسه است.

همينطور كه انذار و ابلاغ احكام دين غير از خود احكام است، شعار و علامت يك مطلب دينى نيز غير از خود آن مطلب است. شعائر به آن چيزى مى‌گويند كه جنبه اعلام و تبليغ دين را داشته باشد، چنين چيزى ممكن است به غير از جهت تبليغ مصلحت ديگرى نيز در خود داشته باشد.

مثلًا فرق نماز جماعت با نماز فرادى در اين است كه نماز جماعت علاوه بر آنكه جنبه فردى داشته و مسقط تكليف است، مايه ابهت و عظمت مسلمين و شكوه نماز و نشانه رعايت كردن حق نماز است. مناسك حج از آن دسته اعمالى است كه جنبه شعار و اعلام و اظهار دارد ومايه‌