خواستند تا زنان مسلمان را آزاد كند و چون او چنين نكرد، ميرزا مسيح چنين فتوا داد:
نجات دادن زنان مسلمان از چنگال مشركان مجاز است.
يك روز پس از صدور اين فتوا، بازار بسته شد و مردم خشمگين كه شاهد تير خوردن يك جوان چهاردهساله نيز بودند، به خانۀ گريبايدوف حمله كرده، زنان مسلمان را آزاد كردند و گريبايدوف و تمامى روسها را در آنجا به قتل رساندند. حكومت قاجار هم براى دلجويى روسها و پاسخ به فشار آنها براى تبعيد ميرزا مسيح، در صفر 1244 قمرى وى را مجبور به خروج از تهران كرد. [1]
2. حضور در جبهههاى جنگ
مراجع عظام تقليد و عالمان دينى نه تنها با صدور فتوا با سلطۀ بيگانگان به مقابله برخاستند، بلكه بر اساس گزارشهاى تاريخى در بسيارى از جنگها در معركه و ميدان نبرد مشاركت داشتند. اين حضور گاه به صورت فرماندهى بخشى از نيروهاى رزمنده و گاه در قالب تشويق و ترغيب رزمندگان اسلام در استمرار جهاد عليه قدرتهاى اجنبى جلوهگر مىشد. براى اثبات ادّعاى ياد شده، نمونههاى ذيل قابل استناد است:
1-2. جنگ جهانى اوّل
در حمله انگليسىها به عراق و مقاومت دليرانهاى كه مردم مسلمان عراق با فتاوا و رهبرى مراجع عاليقدر در مقابل نيروهاى مهاجم انجام دادند، علما و بزرگان دينى حضورى فعّال داشتند.