اين فتوا در عرصۀ سياسى و استقبال عمومى از آن، ناصرالدينشاه مجبور شد قرارداد امتياز تنباكو را لغو كند. [1]
امام راحل در بارۀ نقش مهم مرجعيّت شيعه در بيگانهستيزى اين واقعه مىفرمايد:
در قريب صد سال سابق ديدند كه يك پيرمردى در يكى از دهات عراق (سامره) وقتى كه ديد ايران در معرض فشار خارجىها است و آن قرارداد ننگين را در آن زمان بسته بودند. . . يك سطر نوشت و همه قواى داخل و خارج نتوانستند در مقابل اين يك سطر استقامت كنند؛ آن، مرحوم ميرزاى بزرگ بود.
مرحوم ميرزاى بزرگ. . . تحريم كرد تنباكو را، براى اين كه تقريباً ايران را در اسارت گرفته بودند به واسطه قرارداد تنباكو. ايشان يك سطر نوشت كه تنباكو حرام است. . . و لغو شد آن قرارداد. [2]
3-1. فتاواى ميرزا محمد تقى شيرازى در عراق
آيةاللّه ميرزا محمد تقى شيرازى با صدور چند فتوا استعمار پير انگليس را در عراق به زانو درآورد. اين فتاوا عبارتند از:
يك-فتوا در جنگ جهانى اوّل عليه انگليس: با اعلان جنگ از سوى متفقين عليه عثمانى و حمله به متصرفات آن كشور، فتواى زير در سال 1332 قمرى/ 1914 ميلادى خطاب به مسلمانان صادر شد:
اى مسلمانان، اى اصحاب دين و غيرت، اللّه اللّه، شتاب كنيد در حفظ حدود بصره، اللّه اللّه مسارعت نماييد در مساعدت برادران دينى خود. عجله نماييد در اجابت استغاثه آنها و به فرياد آنها برسيد. اللّه اللّه مشاهد ائمه خود را دريابيد و دفاع از تجاوز دشمنان دين بكنيد.
[1] . تاريخ بيدارى ايرانيان، ناظمالاسلام كرمانى، ج 1، ص 19.
[2] . صحيفه نور، ج 13، ص 175.