در حاشيۀ ميدان به تماشاى نبرد جگرگوشه‌اش ايستاده،پرتاب مى‌كند.مادر سر را به سمت ميدان پرتاب مى‌كند و مى گويد:«ما چيزى را كه در راه خدا داديم،پس نمى‌گيريم.» [1]

كربلا فشرده‌ترين كلاس تاريخ با درس‌هايى عميق است.براى كدام درس در اين مدرسۀ بى‌بديل مصداقى نمى‌توان يافت؟ در اين حادثه،هم مهربانى و عطوفت و هم جنايت و شقاوت در اوج است.اين‌سو اشك و استغاثه و زمزمۀ شبانه و آن‌سو رذالت و پستى و قهقهه‌هاى مستانه است،اين‌سو مردانى ايستاده‌اند كه تمام دريغشان اين است كه يك‌بار مى‌ميرند و آن‌سو سايه‌هاى هراس‌زده‌اى كه امام عاشورا در باره‌شان فرمود:

مُلِئَتْ بُطُونُكُمْ مِنَ الْحَرٰامِ فَطَبَعَ اللّٰهُ عَلىٰ قُلُوبِكُمْ [2]

شكم‌هاتان از حرام انباشته و خداوند بر قلب‌هاتان مُهر زده است.

در كربلا همۀ انسان در زيباترين و زشت‌ترين چهرۀ ممكن ايستاده است؛ انسان‌هايى كه در حق سرسختند و انسان‌هايى كه در باطل سنگواره‌اند؛ مردانى منعطف كه همين كه به حق مى‌رسند،از جهنّم نفس به بهشت آزادگى مى‌رسند و حُرّ مى‌شوند و جوانمردانه در ركاب حق جان مى‌بازند و مردانى كه در ترديدها و تزلزل‌ها و تعلّق‌ها مى‌مانند و چون عبيداللّه بن حُرّ جعفى تنها،اسب خويش را به امام عرضه مى‌كنند.در كربلا همۀ چهره‌ها و حالات انسانى تماشايى است! پس كربلا آيينۀ همۀ انسان است و به همين دليل است كه هركس مى‌تواند خود را در كربلا ببيند.

در كربلا انسان در نمايشى شگفت با همۀ چهره و وجود خويش ايستاده