پژوهشى در مقتلهاى فارسى - جمعی از نویسندگان

نام کتاب : پژوهشى در مقتلهاى فارسى نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 39

3. تاريخ سيستان‌
تاريخ سيستان كه متأسفانه مؤلّف آن معلوم نيست، به احتمال قوى در فاصله سده‌هاى پنجم تا هفتم نگارش يافته است. در «احياء الملوك» آمده است كه اين اثر از عربى به فارسى ترجمه شده ولى صحّت و سقم آن هنوز براى اهل تحقيق نامعلوم است. كتاب مذكور به خاطر اطّلاعات تاريخى بسيارى كه دارد، داراى اهميّت است. برخى از مطالب اين كتاب تاريخى، براى اوّلين بار عنوان شده و در كتاب ديگرى از آنها ذكرى به ميان نيامده است از قبيل: داستان ايران بن رستم مرزبان و قصّه او با ربيع بن زياد- امير عرب- و روايتى در شعر فارسى يزيد بن مفرّخ شاعر، و همين امر بر ارزش تاريخى اين اثر افزوده است.
در اين اثر، مطالبى پيرامون معاويه و سلطنت يزيد و شهادت امام حسين (ع) وجود دارد كه ما براى پرهيز از به درازا كشيدن دامنه سخن، قسمتى را كه مربوط به دير راهب است، برگزيده‌ايم:
... و شمر بن ذى الجوشن- لعنة اللّه عليه- سرِ حسين بن على- رض- بيرون كرد و عبيداللّه بن زياد آن سرِ وى با زنان و كودكان خرد اسير كرد و به شام فرستاد بر اشتران، سرهاشان برهنه و هر جايگاه كه فرود آمدندى آن سرِ وى از صندوق بيرون كردندى و بر سرِ نيزه كردى و نگاهبانان بر آن كردندى تا به گاهِ رفتن. تا برسيدند به منزلى كه آنجا يكى راهب بود از آن ترسايان. ايشان آن سر بر آن رسم كه همى داشتند بر آن سر نيزه كردند. چون شب اندر آمد، آن راهب به صومعه اندر به عبادت ايستاده بود. نورى ديد كه از زمين بر آسمان همى بر شد چنان كه هيچ ظلمت نماند الّا از آسمان تا زمين نورى ساطع بود؛ از بام آواز داد كه شما كيستيد؟ گفتند: ما اهل شام. گفت: اين سرِ كيست؟ گفتند: سر حسين بن على. گفت: بد گروهى‌ايد كه اگر از عيسى (ع) فرزند مانده، ما او را بر ديدگان جاى كنيم. پس گفت: يا قوم! من ده هزار دينار ميراثى حلال دارم، اگر اين سر فرا من دهيد تا بامداد، من آن زر شما را بدهم حلال. گفتند: بيار. زر بياورد، و بساختند و قسمت كردند و سر او فرا او دادند.
پاكيزه بشست و گلاب و مشك و كافور بسرشت و به منفذهاء آن اندر كرد و ببوسيد آن را و به كنار اندر نهاد و همى گريست تا بامداد كه صبح بدميد. گفت با سر بزرگوار: مرا پادشاهى بر نفس‌

نام کتاب : پژوهشى در مقتلهاى فارسى نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 39

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست