بلانت ، ویلفرد اسکاون ØŒ شاعر Ùˆ جهانگرد Ùˆ سیاستمدار انگلیسی . در 17 اوت 1840 در پتورت ساسکس به دنیا آمد Ùˆ در 1858 وارد خدمت سیاسی شد (عقیقی ØŒ ج 2ØŒ ص 66Ø› بریتانیکا ØŒ ذیل ماده Ø› > واژه نامة بزرگ دانشنامه ای لاروس < ØŒ ذیل ماده ). در 1869 پس از ازدواج با آن ایزابل نوئل (1837Ù€ 1917)ØŒ نوة شاعر انگلیسی ØŒ لُرد بایرون ( دایرة المعارف فارسی ØŒ ذیل ماده Ø› عقیقی ØŒ ج 2ØŒ ص 64ØŒ 66)ØŒ از کار دولتی کناره گرفت وبا همسرش اصطبلی برای پرورش اسبهای عربی اØ‌داث کرد (عقیقی ØŒ همانجا) Ùˆ همراه او به قصد سیر Ùˆ سیاØ‌ت Ùˆ در جستجوی اسب به شمال افریقا، آسیای صغیر Ùˆ عربستان سفر کرد ( بریتانیکا ØŒ همانجا). او از نجد Ùˆ عراق در خاورمیانه نیز دیدار کرد (عقیقی ØŒ ج 2ØŒ ص 66) Ùˆ سپس راه هند رادر پیش گرفت Ùˆ Ø·ÛŒ دو سفر خود به آن دیار با جنبش استقلال طلبانة هند همدلی Ùˆ همراهی نشان داد ( بریتانیکا ØŒ همانجا). در مصر Ùˆ ایرلند نیز از امپریالیسم انگلستان انتقاد Ù…ÛŒ کرد، چنانکه در مبارزات استقلال طلبان ایرلندی شرکت جست (1885Ù€1886). بلانت همچنین به سبب تشویق کشاورزان به مقاومت در برابر دولت انگلستان ØŒ در 1877مدت کوتاهی زندانی بود. علاقة او Ùˆ همسرش به فرهنگ Ùˆ تمدن عرب به اندازه ای بود Ú©Ù‡ خانه ای در قاهره خریدندو زمستانها را در آنجا Ù…ÛŒ گذراندند Ùˆ بلانت در این مدت جز به عربی سخن نمی گفت (عقیقی ØŒ همانجا). او به نهضتهای اسلام گرا، بویژه نهضت مهدی سودانی ØŒ علاقه داشت ( بریتانیکا ØŒ همانجا) Ùˆ طولی نکشید Ú©Ù‡ به عنوان شخصیتی خرده گیربر سیاستهای استعماری Ùˆ Ø‌امی پرشور Ùˆ فعال ملی گرایی در مصر، ایرلند Ùˆ هند شناخته شد ( > فرهنگ زندگینامه ای وبستر < ØŒ ذیل ماده ). بلانت در 1303 Ø´ / 1922 در نیو بیلدینگ ساسکس درگذشت ( > واژه نامة بزرگ دانشنامه ای لاروس < ØŒ همانجا).

آثار او نشان دهندة علاقة ÙˆÛŒ به شرق Ùˆ طبع لطیف Ùˆ شاعرانة اوست . ÙˆÛŒ در 1880 > دیداری از جبل شَمَر نِجد < (ماهیار نوابی ØŒ ج 4ØŒ ص 23)ØŒ در 1882 مجموعة مقالات خود به عنوان > آیندة اسلام < (دانشگاه شیکاگو، ص 439Ø› > واژه نامة بزرگ دانشنامه ای لاروس < ØŒ همانجا)ØŒ در 1882 > اندیشه هایی دربارة هند < ØŒ در 1885 داستانی به شعر به نام استر Ùˆ سال بعد گرزلدا را نوشت ( > فرهنگ زندگینامه ای وبستر < ØŒ همانجا). در 1910 > نامه ای خطاب به کنگرة ملی مصریان در پاریس < Ùˆ همان سال مقدمه ای بر > ویرانی مصر،گزارش مالی Ùˆ اداری < فئودور روتشتاین را منتشر ساخت (دانشگاه شیکاگو، همانجا). روتشتاین نیز پس از مرگ بلانت ØŒ مقالاتی دربارة او در الشرق الجدید نگاشت (عقیقی ØŒ همانجا). بلانت در 1912 > گوردن در خارطوم < Ùˆ > هند در Ø‌کومت ریپون < را نوشت Ú©Ù‡ اثر نخست ادامة کتاب دیگر او، > تاریخ سرّی اشغال مصر توسط انگلستان < است . > یادداشتهای روزانة من < روایتی شخصی ازوقایع سالهای 1888تا1914 بود Ú©Ù‡ بلانت در 1919Ù€1920،در لندن منتشر کرد (دانشگاه شیکاگو، همانجا؛ دانشگاه لندن ØŒ ج 1ØŒ ص 962). جز آثارش در زمینة شرق شناسی ØŒ دیوان شعر بسیار مشهور او > غزلهای عاشقانة پروتئوس < نخستین بار در 1880 منتشر شد، اما مجموعة کامل اشعاروی در 1914 به چاپ رسید ( بریتانیکا Ø› دایرة المعارف فارسی ØŒ همانجاها).

ویلفرد بلانت آثاری نیز با همکاری همسرش منتشر کرد، از جمله در 1879 دو ترجمة آن ایزابل نوئل از دو اثر قدیمی عربی معلقات و سیرت بنی هلال را به شعر انگلیسی درآورد (دانشگاه لندن ؛ دانشگاه شیکاگو، همانجاها). در همان سال ، مقدمه ای بر اثر دیگر همسرش ، > قبایل بدوی فرات < (عقیقی ، ج 2، ص 64)، در باب اعراب و اسبهای آنان نگاشت (دانشگاه شیکاگو، همانجا). در 1881 نیز ویرایش > سفری زیارتی به نجد: مهد نژاد عرب ... < ، سفرنامة دو جلدی همسرش ، را به عهده گرفت (همانجا).

شرق شناسی در انگلستان ØŒ پژوهشگر دیگری با همین نام ویلفرد بلانت داشته است . ویلفرد یاسپر والتر بلانت (متولد 1901) فارغ التØ‌صیل مدارس عالی مارلبورو ØŒ ورچستر ØŒ آکسفورد Ùˆ کالج سلطنتی هنر بود. ÙˆÛŒ از 1923 تا 1938 استادی هنر کالج هیلبری Ùˆ از 1938 تا 1959 تدریس طراØ‌ÛŒ در کالج ایتن را بر عهده داشت . بلانت در فاصلة 1959Ù€1985 متصدی گالری وات بود او در 1987 درگذشت (بلانت ØŒ لفاف کتاب Ø› جیمز آلن ØŒ مورخ 26/9/97).

نثر ÙˆÛŒ ساده Ùˆ برای خوانندة غیرمتخصص Ùˆ علاقه مند قابل درک است Ùˆ ناآشنایان با هنر اسلامی را با دنیای رنگ Ùˆ طرØ‌ در صنایع ظریف اسلامی آشنا Ù…ÛŒ کند. مهمترین آثار ÙˆÛŒ عبارت اند از: > جنگجوی صØ‌را: عبدالقادر Ùˆ فتØ‌ الجزایر به دست فرانسویان < (لندن 1947)Ø› > طلوع سیاه : زندگی در روزگار مولایی اسماعیل ØŒ امپراتور مراکش 1672Ù€1727 < (لندن 1951)Ø› > سفر پیترو، سفری به هند Ùˆ به گذشته در آغاز قرن هفدهم < (لندن 1953) Ú©Ù‡ در آن ÙˆÛŒ مشاهدات خود را در دیدار از اصفهان با تجارب پیترو دلا واله * مقایسه کرده است Ø› > یک بهار ایرانی < (لندن 1957Ø› طاهری ØŒ ص 430)Ø› > اصفهان : مروارید ایران < (لندن 1974)Ø› > شکوه اسلام < (لندن 1976). (دانشگاه شیکاگو؛ دانشگاه لندن ØŒ همانجاها)Ø› جادة زرین سمرقند Ú©Ù‡ به ترجمة رضا رضایی در 1363 Ø´ در تهران به چاپ رسیده است .

منابع : دایرة المعارف فارسی ØŒ به سرپرستی غلامØ‌سین مصاØ‌ب ØŒ تهران 1345Ù€1374Ø´ Ø› ابوالقاسم طاهری ØŒ سیر فرهنگ ایران در بریتانیا، یا، تاریخ دویست سالة مطالعات ایرانی ØŒ تهران 1352Ø´ Ø› نجیب عقیقی ØŒ المستشرقون ØŒ قاهره 1980Ù€1981Ø›

Jomes Allan, Head of the Dep. of Eastern Art, Ashmolean Museum. Univ. Oxford, fax: 00-98-21- 8731190, dated 26.9.97; Wilfrid Jasper Walter Blunt, Splendours of Islam , London 1976; Grand dictionnaire encyclopإdique Larousse , Paris 1982-1985; Yahya Ma  hya  r-e Navvabi, A bibliography of Iran , Tehran, 1347-1370; The New Encyclopaedia Britanica , Chicago 1985, Micropaedia, s.v. "Blunt, Wilfrid Scawen"; University of Chicago. Oriental Institute. Library, Cataloge of Oriental Institute Library , Chicago 1970; University of London. School of Oriental and African Studies. Library, Library catalogue of School of Oriental and African Studies , London 1963; Webster's biographical dictionary , Springfield 1980.

/ افسانه منفرد /