در دوران
جاهليت، كسى كه مالى را به عنوان رهن نزد طلبكار گرو مىگذاشت، در صورت عدم پرداخت
به موقع آن، مال به تملّك طلبكار در مىآمد. در اسلام از آن نهى شده است.[2]
( رهن)
[1]عوالى اللئالى 1/ 221 ، 2/ 114 و 3/ 234
[2] كتاب السرائر 2/ 419 ـ 420 ؛ المهذب
البارع 2/ [492]
غُلو غُلات
غلول
غُلول: خيانت( خيانت)/ خيانت در غنيمت پيش از تقسيم آن.
غلول در دو
معناى عام و خاص به كار رفته است. معناى عام آن عبارت است از خيانت در چيزى به طور
پنهانى و معناى خاص آن عبارت است از خيانت در غنيمت و دزدى از آن پيش از تقسيم.[1]
از آن در بابهاى صلات، جهاد و حدود سخن گفتهاند.
حكم: غلول در
هر دو معنا حرام، بلكه از گناهان كبيره( گناه كبيره) است.[2] بر كسى كه به غنيمت دست
برد زده، واجب است آن را به جاى خود باز گرداند[3] و به سبب ارتكاب اين گناه، از
غنيمت ـ در صورت استحقاق ـ محروم نمىشود.[4] اما اگر مالى را كه دزديده بيش از سهمش
باشد آيا با وجود شرايط ثبوت حدّ سرقت، حد بر او جارى مىشود يا نه؟ مسئله اختلافى
است[5](غنيمت).
غلول در اموال
كفّار در حال جنگ حرام است؛[6] ليكن در اينكه آيا منظور از غلول حرام در اين مورد،
مطلق دزدى از اموال آنان است، چنان كه برخى گفتهاند[7]يا دزدى پس از امان دادن به
ايشان و يا در صورت ترتّب فساد بر آن، آن گونه كه برخى ديگر گفتهاند.[8] مسئله محل
اختلاف است.
[1]كتاب العين و لسان العرب، واژه «غل» ؛ ملاذ الاخيار 10/
320 ؛ كلمة التقوى 1/ 586
[2] جواهر
الكلام 13/ 320 ؛ كتاب الشهادات (گلپايگانى)/ 63 ؛ كلمة التقوى 1/ 586