و تيمّم به نيّت خوابيدن و مانند آن، مصداق طهارت نخواهد بود و طهارت شامل آنها
نمىشود؛ زيرا هيچ يك از آنها موجب اباحه دخول در نماز نمىشود؛ ليكن اگر طهارت
عبارت باشد از وضو، غسل و تيمّمى كه تأثيرگذار در عبادت است؛ چه از جهت اباحه دخول
در نماز و چه از جهت حصول كمال، شامل وضوى مجدد نيز مىشود؛ زيرا چنين وضويى موجب
كمال طهارت مىگردد و اگر طهارت عبارت باشد از مطلق وضو، غسل و تيمّم، همه مصاديق
ياد شده را در بر مىگيرد[12]
موضوع مقاله،،
طهارت به معناى اعم است كه شامل طهارت از حدث و طهارت از خبث مىشود. طهارت عنوان
بابى مستقل از بابهاى مهم و مفصل فقهى است كه از احكام آن به تفصيل در اين باب سخن
گفتهاند.
الف. طهارت از
حدث.
اقسام: طهارت
از حدث دو قسم است: طهارت با آب كه به گونه وضو( وضو) يا غسل( غسل) انجام مىشود. اولى را ـ كه برطرف كننده حدث اصغر است ـ
طهارت صغرى و دومى را ـ كه برطرف كننده حدث اكبر است ـ طهارت كبرى مىنامند، و
طهارت با خاك كه به گونه تيمّم( تيمّم) صورت مىگيرد و بدل از طهارت صغرى و كبرى
است. از اين سه نوع طهارت به «طهارات ثلاث» ياد مىشود. طهارت با آب اصل است و
عدول از آن به طهارت با خاك تنها در موارد استثنايى و ضرورت است.[13]
حكم تكليفى: طهارت
يا واجب است و يا مستحب.
طهارت واجب:
طهارت از حدث (با وضو، غسل يا تيمّم) براى به جا آوردن اعمال زير واجب است:
نماز
واجب[14]جز نماز ميّت[15]( نماز ميّت).
طواف
واجب.[16]
مسّ
نوشتههاى قرآن.[17]
مسّ نامهاى
خداوند تعالى، پيامبر اعظم صلّى اللّه عليه و آله و به قول مشهور، اهل بيت عليهم
السّلام[18]( اسماء متبرك).