ماهيت: آيا ضمان عقد است تا تحقق آن منوط به ايجاب و قبول(ايجاب و قبول) باشد يا ايقاع( ايقاع)؟ بر عقد بودن ضمان ادعاى اجماع شده است؛[11] ليكن برخى گفته‌اند: ضمان تعهد مالى است كه وابسته به تعهد كننده است وكسى ديگر در آن نقش ندارد؛ از اين رو، مفهوم ضمان از مفاهيم ايقاعى است نه عقدى.[12]

اركان: صيغه، ضامن، مضمون له، مضمون عنه و مضمون به اركان ضمان به شمار مى‌روند.[13]

برخى گفته‌اند: در ضمان صرف رضايت مضمون له كفايت مى‌كند؛ چه پيش از عقد ابراز شود يا پس از آن و نيازى به ابراز رضايت به صورت قبول در عقد نيست. در مقابل، برخى، ابراز رضايت به صورت قبول در عقد را لازم دانسته‌اند.[16] ليكن برخى اصل رضايت مضمون له را نيز لازم ندانسته‌اند.[17] البته در اين صورت، ضمان از ايقاعات خواهد بود نه از عقود.

2 ـ[4]. ضامن، مضمون له ومضمون‌عنه: در ضامن و مضمون له شرايط عمومى عقد، همچون بلوغ، عقل، اختيار ـ مقابل اكراه ـ، محجور نبودن به سبب سفاهت (سفاهت) و به قول مشهور در خصوص ضامن، برده نبودن، شرط است. بنابر اين، ضامن شدن نابالغ، ديوانه، مُكَره (وادار شده بر ضمان)، سفيه و به قول مشهور، برده صحيح نيست. البته ضمانت سفيه با اذن ولىّ و برده با اذن مولا صحيح است. مفلَّس نبودن( تفليس) در ضامن شرط نيست، ليكن در مضمون له شرط است.