responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فرهنگ فقه فارسي نویسنده : موسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامي    جلد : 4  صفحه : 240

هر دو مطابقت داشته و قابل تقسيم به هركدام باشد، مانند رقم دويست، يا تنها با يكى مطابقت داشته و قابل تقسيم بر آن باشد، مانند عدد 160 و 150 ـ كه به ترتيب بر چهل و پنجاه قابل تقسيم‌اند ـ و يا بر هيچ يك قابل تقسيم نباشد، مانند 170؛ يا اينكه فرد در فرض نخست (قابليت تقسيم بر هر دو) مخير است كه به هركدام محاسبه كند و در فرض دوم، واجب است به عدد قابل تقسيم (چهل يا پنجاه) محاسبه نمايد و در فرض سوم، واجب است تلفيقى از دو عدد (چهل و پنجاه) را به گونه‌اى كه همه شتران را در بر گيرد، محاسبه كند؟ مسئله اختلافى است. بنابر قول اول، مالك مى‌تواند زكات شتران خود را به هر يك از دو عدد چهل و پنجاه محاسبه كند و در صورت عدم قابليت تقسيم بر هر دو، رعايت رقمى كه بيشترين نفرات متعلّق زكات را در بر مى‌گيرد، واجب نيست. بنابر اين، در 170 نفر شتر، مالك مخير است آن را بر پنجاه تقسيم كند ـ كه در اين صورت بيست شتر اضافه مى‌آيد ـ يا بر چهل ـ كه ده شتر اضافه مى‌آيد ـ ليكن بنابر قول دوم، رعايت مطابقت ـ هرچند به گونه تركيبى ـ در محاسبه كردن نفراتى از شتران به چهل و نفراتى ديگر به پنجاه، واجب است. بنابر اين، رقم 170 نفر شتر به 120 و پنجاه تبديل مى‌شود كه عدد نخست با چهل و عدد دوم با پنجاه مطابقت دارد و در نتيجه زكات آن، سه بنت لبون و يك حقه مى‌شود. نفرات اضافه بنابر قول نخست، بخشوده است؛ ليكن بنابر قول دوم، اضافه‌اى وجود ندارد، مگر در اعداد بين يك تا نه، مانند 175، 165 و 158 كه آن نيز بخشوده است.(23)

در گاو دو نصاب وجود دارد. در هر سى رأس، زكات آن يك تبيع(--> تبيع)و در هر چهل رأس يك مسنّه(--> مسنّه)است. در نصاب اول بنابر قول مشهور تبيعه (جنس ماده) نيز كفايت مى‌كند.

در افزون بر چهل رأس گاو، با مطابقت‌عدد گاوها با دو نصاب (سى و چهل) مالك مخيّراست زكات را براساس هريك محاسبه كند و در صورت عدم مطابقت، اختلاف مطرح در شتر دراينجا


نام کتاب : فرهنگ فقه فارسي نویسنده : موسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامي    جلد : 4  صفحه : 240
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست