كفايت مى‌كند يا واجب است ذكر خاصى گفته شود؟ مسئله اختلافى است.(26)

تكلّم عمدى در نماز موجب بطلان نماز است، مگر تكلّم به ذكر و دعا و قرآن.(27)چنان كه سخن گفتن هنگام تخلّى(28)( --> تخلّى)و آميزش(29)( --> آميزش)مكروه است، مگر به ذكر خداوند.

ذكر خداوند براى جنب( --> جنابت)نيز كراهت ندارد(30)و حتّى بر حائض( --> حيض)مستحب است در اوقات نماز در مصلاى خويش بنشيند و به مقدار نماز ذكر بگويد.(31)

بردن نام خدا هنگام ذبح، واجب و از شرايط حلّيت ذبيحه است(32)( --> ذبح).

مستحب است ميّت تنها گذاشته نشود و كسى نزد او باشد و ذكر بگويد.(33)

ذكورت --> مرد

ذلّت: خوارى.

از آن در بابهاى طهارت و امر به معروف و نهى از منكر سخن گفته‌اند.

پرداختن به امورى كه موجب خوارى انسان مى‌شود مكروه است. در روايتى از امام صادق عليه السّلام آمده است: «خداوند همه امور مؤمن را به وى واگذار كرده است، جز ذليل كردن خود را».(1)

خوار كردن مؤمن حرام و چنين عملى در روايات، جنگ با خدا شمرده شده است.(2)

از موارد مشروعيّت تيمّم، موردى است كه تحصيل آب موجب ذلّت انسان گردد.(3)

• (1)وسائل الشيعة 16/ 156 ـ 157
• (2)12/ 269 ـ 270
• (26)12/ 453 ـ 454
• (27)11/ 44 و 50
• (28)الحدائق الناضرة 2/ 77
• (29)جواهر الكلام 29/ 60
• (3)منهاج الصالحين (خويى) 1/ 98 .
• (30)منتهى المطلب 2/ 223
• (31)المعتبر 1/ 232 ـ 233
• (32)جواهر الكلام 36/ 113
• (33)المبسوط 1/ 174 .