قربانى ريخته مى‌شود. از آن در باب حج سخن گفته‌اند.

به تصريح قرآن كريم، قربانيهاى واجب در حج چهارتا است:

1. قربانى در حج تمتع( --> حج تمتع).

2. قربانى جهت احصار( --> احصار).

3. قربانى جهت تراشيدن سر در حال احرام( --> احرام)يا بين عمره تمتع و حج تمتع( --> تراشيدن).

4. قربانى جهت شكار( --> صيد)در حرم( --> حرم)و در حال احرام.

وجوب قربانى در حج تمتع، ترتيبى است؛ بدين معنا كه ابتدا قربانى واجب است. در صورت عدم امكان آن، ده روز روزه واجب مى‌شود كه بايد سه روز آن را در ايام حج و هفت روز ديگر را پس از بازگشت از حج بگيرد.

وجوب قربانى جهت احصار، تعيينى است؛ به اين معنا كه تنها قربانى، واجب است نه چيزى ديگر.

وجوب قربانى جهت تراشيدن سر و نيز صيد، تخييرى است و حاجى بين قربانى كردن، صدقه دادن و روزه گرفتن مخيّر است.(1)

دَم حَدَث: خونهاى حيض، نفاس و استحاضه.

اطلاق دم حدث بر خونهاى ياد شده بدين جهت است كه آنها علاوه بر خبث (نجس) بودن، حدث به شمار مى‌روند؛ يعنى موجب نقض طهارت مى‌شوند.(1)

( --> حيض)( --> نفاس)( --> استحاضه)

دَم فساد: خون استحاضه.

هر خونى ـ جز خونهاى حيض، نفاس، زخم و جراحت و نيز بكارت ـ كه از رحم زن خارج شود، استحاضه نام دارد كه از آن به دم فساد (خون فاسد) نيز تعبير كرده‌اند؛(1)ليكن برخى، خون خارج شده متصل به خون حيض را كه پس از گذشت ده روز از حيض ادامه دارد، خون استحاضه و خون منفصل را دم فساد ناميده‌اند. البته بر اين بحث

• (1)تذكرة الفقهاء 8/ 297 ؛ منتهى المطلب 11/ 263 ـ 265 ؛ الدروس الشرعية 1/ 443 .
• (1)الروضة البهية 1/ 259 ؛ المهذّب البارع 1/ 233 .
• (1)تذكرة الفقهاء 1/ 324 ؛ ذخيرة المعاد/ 73