تشخيص زوال مراعات شود؛ هرچند بعد از ميل خورشيد از خطّ نصف النهار باشد.(5)

دايگى: شير دادن و پرورش كودك ديگرى.

از احكام آن در بابهاى اجاره، نكاح و ديات سخن گفته‌اند.

اجاره:زن مى‌تواند با اجازه شوهر براى دايگى اجير شود(1)و در صورت عدم رضايت شوهر و منافات داشتن دايگى با حقّ واجب زوج، اجاره دادن خود براى اين كار بر زن حرام و اجاره باطل است.(2)

مشاهده كودك توسط دايه يا توصيف آن، به گونه‌اى كه جهالت بر طرف گردد، شرط صحّت عقد اجاره است. در اينكه مشخص بودن محلّ شير دادن نيز شرط است يا نه، اختلاف است.(3)

زنى كه تنها براى دايگى اجير شده، كارهايى همچون پرستارى، نگهدارى و شستن لباسهاى كودك بر او واجب نيست، مگر آنكه حضانت و پرستارى يا بردن در منزل در متن عقد ذكر شود كه در فرض آخر، مراقبت از كودك لازمه آن خواهد بود.(4)

نكاح:مستحب است دايه‌اى كه براى كودك برمى‌گزينند، آزاد، دوازده امامى، عاقل، عفيف و زيبا باشد و اجير كردن كنيز، غير دوازده امامى، كم خرد، زنازاده، زشت صورت، بد خوى و زنى كه از راه زنا حامله و داراى شير شده، مكروه است.(5)

در حال اضطرار مى‌توان زن ذمّى( --> اهل ذمّه)را براى دايگى برگزيد. در اين صورت سزاوار است او را از نوشيدن شراب و خوردن گوشت خوك بازداشت؛ ليكن سپردن كودك به وى براى بردن به منزل مكروه است. اين كراهت درباره دايه مجوسى شديدتر است.(6)

ديات:دايه امين است( --> امانت)و اگر مدّعى فوت كودك شود قولش پذيرفته است.(7)اگر دايه كودك را به خانواده‌اش بازگرداند، ليكن آنان، منكر فرزندى وى باشند، قول دايه پذيرفته مى‌شود، مگر آنكه دروغگويى وى ثابت گردد كه در اين صورت بنابر مشهور بايد كودك آنان

• (1)جواهر الكلام 27/ 293
• (2)مستند العروة (الإجارة) 1/ 362 ـ 363
• (3)جواهر الكلام 27/ 298 ـ 299
• (4)الحدائق الناضرة 21/ 605
• (5)جواهر الكلام 7/ 103 .
• (5)جواهر الكلام 29/ 306 ـ 307 ؛ توضيح المسائل مراجع 2/ 511 م 2488
• (6)جواهر الكلام 29/ 308
• (7)مبانى تكملة المنهاج 2/ 239