مفقود، دخيل در صحّت كالا باشد و بدون آن، كالا معيوب به شمار رود، كه در اين صورت ثبوت ارش از ناحيه ثبوت خيار عيب( --> خيار عيب)است نه خيار رؤيت.(5)

اسباب سقوط:

1. اسقاط خيار رؤيت پس از رؤيت. در صحّت اسقاط خيار پس از عقد و قبل از رؤيت اختلاف است.

2. تصرّف در كالا پس از رؤيت آن. در سقوط خيار با تصرّف قبل از رؤيت اختلاف است.

3. مبادرت نكردن به فسخ عقد پس از رؤيت، بنابر قول به فوريت داشتن خيار رؤيت.

4. شرط سقوط خيار در عقد بنابر قول برخى.(6)برخى ديگر، اين شرط را فاسد و موجب بطلان عقد و گروه سوم، تنها شرط را فاسد دانسته‌اند.(7)

خيار رَدّ ثَمَن: حق فسخ معامله، ثابت براى فروشنده به شرط باز پس دادن بهاى كالا به خريدار( --> بيع شرط).

خيار زمانى: خيار محدود به زمانى معيّن.

از آن در باب تجارت سخن گفته‌اند.

خيار به لحاظ محدوديت و عدم محدوديت زمانى به خيار زمانى و غير زمانى تقسيم مى‌شود. خيار زمانى يا از سوى شارع محدود به زمانى خاص است، مانند خيار حيوان( --> خيار حيوان)و يا از سوى دو طرف معامله، مانند خيار شرط( --> خيار شرط). مقابل آن خيار غير زمانى است كه محدود به زمانى خاص نيست، مانند خيار غبن( --> خيار غبن)، خيار عيب( --> خيار عيب)و خيار رؤيت(1)( --> خيار رؤيت).

از قواعد مشهور فقهى، قاعده تلف در زمان خيار است؛ بدين معنا كه چنانچه كالا يا بهاى آن در زمان خيار تلف شود، از جيب كسى رفته كه خيار ندارد. برخى

• (1)القواعد الفقهية (بجنوردى) 2/ 143
• (5)253
• (6)نهاية الإحكام 2/ 507 ؛ الانوار اللوامع 11/ 435
• (7)جواهر الكلام 23/ 96 ؛ كتاب المكاسب 5/ 259 .