بدهى حالّ دارد، حج بر او واجب نمى‌شود. وجوب حج در صورت مؤجّل بودن دين، اختلافى است.(1)

كسى كه به مقدار استطاعت شرعى( --> استطاعت)از ديگرى طلبكار است، در صورت حالّ بودن طلب و توانايى بر وصول آن، مستطيع، و گزاردن حج بر او واجب است.(2)

تجارت:چنانچه در معامله براى تحويل كالا و بهاى آن، مدت ذكر نگردد، معامله نقدى خواهد بود.(3)

دين:با مرگ بدهكار بدهى مدت دار او حالّ مى‌شود؛ ليكن به قول مشهور با مرگ طلبكار، طلب مدت دار وى حالّ نمى‌گردد.(4)

پرداخت بدهى در صورت حالّ بودن آن و تمكّن بدهكار از ادا و مطالبه طلبكار بر بدهكار واجب و تأخير در پرداخت آن حرام است.(5)

وكالت:كسى كه از طرف ديگرى در معامله‌اى وكيل شده، در صورت مطلق بودن وكالت، تنها مى‌تواند به ثمن المثل( --> ثمن المثل)ـ نه كمتر ـ آن هم به صورت حالّ ـ نه مؤجّل ـ داد و ستد كند.(6)

نكاح:در صورت حالّ بودن مهر، زوجه مى‌تواند پيش از دريافت آن، از تمكين خود دارى كند، به شرط آنكه قبلاً آميزش تحقق نيافته باشد(7)( --> تمكين).

( --> اجل)

حام: شتر نرى كه از صلب آن ده فرزند به وجود آيد.(1)

برخى آيينهاى جاهلى نسبت به چارپايان و احكامى چون حرمت خوردن گوشت يا سوار شدن بر آنها تحت عناوين بَحيره( --> بحيره)، سائبه( --> سائبه)، وصيله( --> وصيله)و حام در قرآن اشاره رفته و باطل شمرده شده است.(2)فقها در باب وقف به مناسبت ذكر وقفهاى باطل، از اين نوع سنّت جاهلى ياد كرده‌اند.

• (1)منتهى المطلب 10/ 80 ؛ جواهر الكلام 17/ 258 ـ 259
• (1)مجمع البحرين/ واژه «حمأ»
• (2)مستمسك العروة 10/ 89 ؛ مهذّب الاحكام 12/61 ـ 62
• (2)؛
• (3)مسالك الافهام 3/223 ؛ كفاية الاحكام 1/ 480
• (4)تذكرة الفقهاء 14/ 418 ـ 421 ؛ الحدائق الناضرة 20/ 164
• (5)تذكرة الفقهاء 13/ 12 ؛ الحدائق الناضرة 20/ 194
• (6)جواهر الكلام 27/ 366
• (7)31/ 41 ؛ الحدائق الناضرة 24/ 459 .