عقد باطل نمى‌گردد، ليكن زوج ضامن آن است؛ در مثلى(-->مثلى)مثل، و در قيمى(-->قيمى)قيمت آن.(8)

(-->يوم التلف)

تلف اعتبارى -->تلف حُكمى

تلف حكمى

تلف حُكمى: زوال سلطنت مالك نسبت به مال خود.

تلف عين مال يا حقيقى است و يا حكمى. حقيقى يعنى از بين رفتن مال در خارج و حكمى يعنى زوال سلطنت مالك بدون آنكه عين مال در خارج از بين برود. سبب زوال يا حكم شارع است، مانند آنكه مال به عقد لازم به ديگرى منتقل شود. زوال سلطنت در اين فرض كه از آن به تلف تعبّدى و تلف شرعى نيز تعبير مى‌شود به حكم شارع است(-->تلف شرعى). و يا سبب زوال عارض شدن امرى است كه مانع دسترسى مالك به مال خود مى‌گردد، مانند غرق شدن مال و يا به سرقت رفتن آن(1)از اين عنوان در باب تجارت و غصب سخن رفته است.

در اينكه خيار غبن(-->خيار غبن)و نيز خيار عيب(-->خيار عيب)با تلف حكمىِ عين ساقط مى‌شود يا نه، اختلاف است.(2)

غاصب، ضامن عين مال غصبى است و در صورت تلف؛ چه به تلف حقيقى و يا حكمى، مثل يا قيمت آن بر عهده او ثابت مى‌گردد.(3)

(-->تلف)

تلف شرعى

تلف شرعى: زوال سلطنت مالك از مال خود به حكم شارع.

تلف شرعى در برابر تلف حقيقى (از بين رفتن عين و يا منافع عقلايى مال)

• (1)هدى الطالب 3/ 627 ـ 628
• (2)حاشية المكاسب (ايروانى) 2/ 34 ؛ كتاب البيع (امام خمينى) 4/ 325 ـ 328 ؛ كتاب الخيارات (سيد مصطفى خمينى) 1/ 50
• (3)تحرير المجلة 2/ (قسم اوّل) 93 ـ 94 و 135 .
• (8)31/ 38 ـ 41 .