مدلول دو دليل متعارض يا حكم شرعى است و يا موضوع خارجى. موضوع خارجى نيز يا از دعاوى است(-->دعوا)يا از غير آن. از تعارض قسم اوّل در اصول فقه، بحث تعادل و تراجيح(-->تعادل و تراجيح)و از قسم دوم در بابهاى مختلف فقهى تحت عنوان «تعارض بيّنه‌ها» سخن رفته است(-->بيّنه).

(-->شهادت)

تَعاطى -->مُعاطات

تعاقب

تَعاقُب: انجام دادن چند كار، يكى پس از ديگرى.

از آن به مناسبت در بابهاى نكاح، غصب، حدود، قصاص و ديات سخن رفته است.

اگر همسر بالغ مردى، دو همسر كوچك ديگر او را به تعاقب شير دهد در صورتى كه صاحب شير، غير زوج و شير دادن قبل از آميزش زوج با شير دهنده باشد، زوجه بالغ بر زوج حرام ابدى مى‌شود و عقد زوجه صغيرى كه ابتدا شير خورده است باطل مى‌گردد؛ ليكن عقد زوجه خردسال دوم به قوّت خود باقى است. امّا اگر صاحب شير زوج باشد، هر سه همسر بر مرد، حرامِ ابدى مى‌شوند.(1)

اگر چند نفر به تعاقب در مالى غصبى تصرّف كنند همه ضامن‌اند و مالك مى‌تواند براى دريافت غرامت به هريك از آنان رجوع كند(-->تعاقب ايدى).

جنايتكارى كه دستهاى چند نفر را به تعاقب قطع كرده است، دو دست و دو پاى وى به ترتيب، دست راست در برابر قطع نخستين دست و همين طور تا پاى راست در برابر قطع چهارمين دست، قصاص مى‌شود و به افراد باقى مانده از مال جانى ديه پرداخت مى‌گردد.(2)

هرگاه كسى با يك عبارت، گروهى را قذف كند(-->قذف)مانند اينكه بگويد اينان زنا كارانند، بنابر قول مشهور اگر همه با يكديگر قذف كننده را نزد قاضى ببرند بر او تنها يك حد جارى مى‌شود؛ امّا اگر به تعاقب به قاضى مراجعه كنند با مراجعه هركدام يك حد بر قذف كننده ثابت مى‌گردد.(3)

• (1)بلغة الفقيه 3/ 182 ـ 183
• (2)ارشاد الأذهان 2/ 209 ؛ تحريرالوسيلة 2/ 541
• (3)جواهر الكلام 41/ 421 و 423