بيع مجر

بيع مَجْر:خريد و فروش جنين حيوان.

واژه مَجْر به جنين شتر و نيز ربا(-->ربا)، قمار(-->قمار)، محاقله(-->بيع محاقله)و مزابنه(-->بيع مزابنه)تعريف شده و از آن در باب تجارت سخن رفته است.

از شرايط صحّت بيع(-->بيع)معلوم بودن عوضين است؛ از اين‌رو بيع كالاى مجهول به جهت غررى بودن آن، باطل است. بيع مجر از اقسام بيع غررى شمرده و در روايت معروف نبوى از چنين بيعى نهى شده است(1)(-->قاعده غرر).

بيع محابات

بيع مُحابات:فروش كالا به كمتر از بهاى متعارف (ثمن المثل) يا خريدن آن به بيشتر از قيمت متعارف.

محابات از «حَبْوَه» گرفته شده كه به معناى هديه و بخشش است و از آنجا كه اقدام هر يك از فروشنده و خريدار به فروش يا خريد كالا به قيمتى افزون‌تر يا كمتر از قيمت بازار، نوعى بخشش و هديه نسبت به طرف ديگر به شمار مى‌رود، به اين نوع داد و ستد، بيع محابات اطلاق شده است كه در قوّه بيع و هبه(-->هبه)، هر دو مى‌باشد.(1)از اين عنوان در بابهاى قرض، حجر، شركت، وصيّت و شفعه به مناسبت سخن رفته است.

بيع محابات از مصاديق بيع است و احكام آن را دارد(-->بيع)ليكن به لحاظ اشتمال آن به نوعى بخشش و هبه (تبرّع) مشمول احكام ويژه‌اى شده است كه بدان اشاره مى‌شود.

بيع محابات با مال مشترك، بدون اذن شريك جايز نيست.(2)شرط بيع محاباتى در قرض ـ بدين صورت كه مالى را به كسى قرض دهد به شرط آنكه وى جنسى را ارزان‌تر از قيمت بازار به او بفروشد ـ بنابر قول بسيارى از فقها، ربا(-->ربا)و حرام است؛ بلكه برخى بر آن ادّعاى اجماع كرده‌اند؛ هرچند تعدادى قائل به جواز چنين شرطى شده‌اند. البتّه شرط قرض در بيع محابات ـ بدين صورت كه مالى را ارزان‌تر از قيمت بازار به كسى بفروشد

• (1)جامع المقاصد 5/ 214
• (2)8/ 22
• (3)جواهر الكلام 25/ 61 ـ 64