شخص يا اشخاصى معيّن نيست و همگان در استفاده از آنها مساوى‌اند،(1)مانند راهها و جاده‌ها. از آن در بابهاى احياء موات، لقطه و غصب سخن رفته است.

استفاده از اماكن عمومى براى همگان مباح است؛(2)امّا اگر استفاده به گونه‌اى باشد كه موجب ضرر رساندن يا مزاحمت براى ديگران باشد، مانند نشستن در راه عبور و مرور (سد معبر) جايز نيست.(3)

اگر شخصى زودتر از ديگران در جايى از اماكن عمومى‌استقرار پيدا كند، در استفاده از آن تا زمانى كه در آن مكان است، حقّ اولويّت دارد و ديگران نمى‌توانند مانع استفاده وى گردند؛ امّا اگر اين شخص به قصد اعراض و انصراف از آن جا برود، حق او از بين مى‌رود؛ هرچند وسائل خود را در آن جا گذاشته باشد. در صورت عدم انصراف و با قصد بازگشت، اگر وسائل خود را در آن مكان گذاشته باشد، حقّش باقى است، و اگر چيزى نگذاشته باشد، در بقاى حق وى اختلاف است.(4)

اگر دو نفر يا بيشتر همزمان در مكانى عمومى حاضر شوند و استفاده همزمان آنان از آن جا ميسّر نباشد، بايد ميان آنان قرعه زد(5)(-->مشتركات).

امّ الفروخ

اُمُّ الفُروخ: عنوان مسئله‌اى در ارث.

مسئله امّ الفروخ در فقه اهل سنّت آمده است. وارثان در اين مسئله عبارتند از: شوهر، مادر، دو يا چند خواهر پدرى و مادرى يا پدرى و دو يا چند برادر مادرى. وجه نامگذارى مسئله به اُمّ الفُرُوخ ـ كه به معناى مادر جوجه‌ها است ـ فزونى سهام وارثان نسبت به تركه است.

سهم هريك از وارثان ياد شده نزد اهل سنّت عبارت است از: شوهر، نصف؛ دو خواهر، دو سوم؛ مادر، يك ششم و برادران مادرى يك سوم.(1)ليكن نزد شيعه، سهم شوهر، نصف و باقى مانده از آنِ مادر است(2)( --> ارث).

• (1)الموسوعة الفقهية الكويتية 6/ 263 ـ 264 ؛ معجم المصطلحات و الالفاظ الفقهيّة 1/ 288 و 3/ 273 ـ 274
• (1)مهذب الاحكام 23/ 255
• (2)المبسوط 4/ 82 ؛ الخلاف 4/ 42 .
• (2)298
• (3)جواهر الكلام 38/ 77
• (4)مهذب الاحكام 23/ 272 ـ 276
• (5)299 .