نوزاد از نطفه شوهر، به وى ملحق مى‌گردد.(4)

اقلّ طهر

اقلّ طُهر: كمترين مدّت پاكى از حيض.

كمترين مدّت پاكى زن از حيض ده روز است(--> حيض).

اقلّ و اكثر

اقلّ و اكثر: دَوَران تكليف بين كمتر و بيشتر.

اقلّ و اكثر اصطلاحى اصولى و عبارت است از تعلّق تكليف به يكى از دو چيز كه يكى بيشتر و ديگرى كمتر است، مانند حرمت غناء(--> غناء)كه معلوم است؛ ليكن معلوم نيست كه مراد از غنا مطلق گرداندن صدا در حلق (چهچهه زدن) است (اقل) يا آن، به اضافه مُطْرِب بودن (اكثر). از آن در علم اصول، مبحث اصول عملى سخن رفته است.

اقلّ و اكثر به دو گونه استقلالى و ارتباطى تقسيم مى‌شود. تفاوت اين دو آن است كه در اقلّ و اكثر استقلالى، تكاليف از يكديگر مستقل بوده و هر يك داراى امتثال يا عصيان جداگانه‌اى است؛ بدين معنا كه اگر حكم به اكثر تعلّق گرفته باشد، با انجام دادن اقل، به همان اندازه در وجوب، امتثال و در حرام، عصيان صورت گرفته است، امّا در اقلّ و اكثر ارتباطى، تنها يك تكليف در بين بوده و قهرا نسبت به اقلّ و اكثر يك امتثال يا عصيان وجود دارد و در صورت تعلّق تكليف به اكثر، با انجام دادن اقل، هيچ امتثال يا عصيانى رخ نداده است.

هر يك از اقلّ و اكثر استقلالى و ارتباطى يا در شبهه وجوبى است يا در شبهه تحريمى. از اين رو، چهار گونه اقلّ و اكثر متصوّر است:

1. اقلّ و اكثر ارتباطى در شبهه وجوبى:به اين قسم، شك در جزئيّت يا شرطيّت چيزى براى مأموربه نيز مى‌گويند، مانند اينكه اصل وجوب نماز معلوم است، امّا تعلّق وجوب به نمازِ با سوره (اكثر) يا نماز بدون سوره (اقل) مشكوك است. اين

• (4)تحرير الوسيلة 2/ 623 .