خود قراردهند، در صورتى كه دفع كفّار يا تسلّط بر ايشان جز با كشتن آن اسيران ممكن نباشد، كشتن آنان جايز است و موجب قصاص و ديه نخواهد بود؛(18)ليكن به قول مشهور، به جهت كشتن آنان بايد كفّاره پرداخت شود. البته در اينكه كفّاره بر عهده قاتل است يا از بيت المال( --> بيت المال)پرداخت مى‌شود، اختلاف است.(19)

اگر اسير مسلمان پيش از تقسيم غنائم از دست مشركان فرار كند و به سپاه اسلام بپيوندد، از غنيمت سهم مى‌برد،(20)و چنانچه از اقامه نماز در ميان دشمن بر خود بترسد، مى‌تواند ركوع و سجود را با اشاره انجام دهد،(21)و اگر براى آگاهى از ماه رمضان، قادر بر تحصيل علم نيست، مى‌تواند مطابق ظنّ خود عمل كند.(22)

مبادله اسيران ميان كفّار و مسلمانان جايز است و به تصريح برخى، درصورت تمكّن و داشتن قدرت مالى، آزاد كردن اسيران مسلمان در ازاى پرداخت مال، واجب است.(23)

اَشاجع-->ذات الأشاجع

اشاره

اشاره: حركت سر و دست و مانند آن براى نشان دادن چيزى يا فهماندن مطلبى.

از آن در بابهاى صلات، صوم، حج، تجارت، اجاره، وصيّت، نكاح، طلاق، لعان و قضاء سخن رفته است.

اشاره يا به عنوان فعلى از افعال انسان از وى صادر مى‌شود و يا صدور آن به عنوان جايگزين گفتار است. تفاوت آن دو، در اين است كه در قسم اول، از نظر حكم، تفاوتى ميان كسى كه توانايى سخن گفتن دارد با كسى كه چنين توانايى‌اى ندارد ـ مانند فرد گنگ و لال ـ نيست؛

• (18)جواهر الكلام 21/68
• (19)71 ؛ رياض المسائل 7/506
• (20)جواهر الكلام 21/ 200
• (21)14/ 188
• (22)16/ 181
• (23)تذكرة الفقهاء 9/ 269 .