از اين عنوان در بابهاى طهارت، صلات، صوم و حدود سخن گفته شده است.

طهارت و صلات:آنچه با استفراغ از گلو بيرون مى‌آيد پاك است، مگر آنكه عين نجس، مانند خون همراه آن باشد.(1)

قى كردن موجب نقض طهارت(2)و بطلان نماز(3)نمى‌شود، ولى پس از آن وضو گرفتن مستحب است.(4)برخى استحباب را به صورت كراهت طبع از آن مقيّد كرده‌اند.(5)

صوم:استفراغ عمدى و بدون ضرورت در روزه واجبِ معيّن، مانند روزه ماه رمضان، حرام است و به قول مشهور، موجب بطلان روزه، اعم از واجب و مستحب مى‌گردد؛ هر چند ناشى از ضرورت، مانند بيمارى باشد؛ ليكن در وجوب قضا و كفّاره در روزه واجب معيّن، يا وجوب قضا بدون كفّاره، اختلاف است. قول مشهور، عدم وجوب كفّاره است.(6)

حدود:گواهى فردى بر شراب خوردن شخصى و گواهى فردى ديگر بر استفراغ آن توسط همان شخص، در حكم شهادت دو گواه بر شراب خوارى و موجب ثبوت حدّ است. ثبوت شراب خوارى به گواهى هر دو شاهد بر استفراغ شراب، مورد اشكال و ترديد واقع شده است.(7)

استفسار

استفسار: توضيح خواستن.

از آن به مناسبت در بابهاى اقرار، قضاء و شهادات سخن رفته است.

اقرار به چيز مبهم در اموال ـ مانند اقرار به اينكه به فلانى مبلغى بدهكارم ـ صحيح است. در اين صورت، قاضى از اقرار كننده توضيح مى‌خواهد. به قول مشهور، در صورت خوددارى وى از تفسير، به زندان افكنده مى‌شود( --> اقرار).

قاضى نبايد به يكى از دو طرف دعوا چيزى تلقين كند كه موجب چيرگى او بر طرف ديگر گردد، ليكن مى‌تواند استفسار

• (1)جواهر الكلام 6/ 84
• (2)1/ 417
• (3)ذكرى الشيعة 4/ 27
• (4)جواهرالكلام 1/ 24
• (5)مدارك الاحكام 1/ 13
• (6)جواهر الكلام 16/ 287 ـ 289 ؛ مستمسك العروة 8/ 308 ، 340 ؛ مهذب الاحكام 10/ 150
• (7)جواهر الكلام 41/ 462 ـ 463 ؛ الروضة البهية 9/ 208 ـ 210 .