5 . امكان اجتماع دو سبب شرعى يا بيشتر بر يك مسبّب؛ مگر بنابر قولى كه سبب شرعى را همچون سبب عقلى مى‌داند.(12)

6 . تأثير گذارى اسباب شرعى ـ همانند اسباب عقلى ـ متوقّف بر علم به سببيّت آن نيست.(13)

تداخل اسباب:تداخل اسباب شرعى بدين معنا است كه دو سبب يا بيشتر اقتضاى يك حكم را داشته باشد، مانند آنكه جنابت و حيض اقتضاى يك غسل را نمايد. اين بحث از مباحث مهم فقهى است. برخى فقيهان، مانند فخرالمحققين، جواز و عدم جواز در اين مسئله را بر مؤثّر يا نشانه بودن اسباب شرعى مبتنى كرده‌اند كه در صورت نخست، تداخل اسباب شرعى همچون عقلى جايز نيست و در صورت دوم، جايز است(14)( --> تداخل).

اسباب قهرى -->سبب

اسباغ

اِسباغ: كامل كردن.

اسباغ عبارت است از انجام دادن كارى به تمام و كمال و از آن به مناسبت در باب طهارت سخن رفته است.

اسباغ در وضو و غسل مستحب است(1)و منظور از آن، رعايت دقيق و كامل واجبات، مستحبات و سُنن وضو و غسل و رساندن آب به همه اعضاى مورد نظر است.(2)

مقدار آبى كه اسباغ با آن محقّق مى‌شود، در وضو يك مُدّ(3)( --> مدّ)و در غسل يك صاع( --> صاع)است.(4)

اِسبال-->اِسدال

• (1)العروة الوثقى 1/ 218 ؛ الحدائق الناضرة 3/ 116 ـ 117
• (12)ايضاح الفوائد 1/ 48 و 136 ؛ جامع المقاصد 4/ 88
• (13)جواهر الكلام 2/ 89 ـ 90
• (14)ايضاح الفوائد 1/ 145 .
• (2)بحار الانوار 80/ 302 ؛ الحدائق الناضرة 2 / 338 ـ 340
• (3)جواهر الكلام 2 / 342
• (4)الحدائق الناضرة 3/ 116 ـ 117 .