و تنها موجب نيكويى آن مى‌شود، مانند اخفا و تفخيم واجب نيست. بلكه برخى در استحباب آن نيز اشكال كرده‌اند.(2)

( --> تجويد)

اخفات

اِخفات: پنهان كردن جوهر صدا، مقابل جهر(--> جهر).

از آن در باب صلات سخن رفته است.

حدّ اخفات:در اينكه حدّ اخفات چيست، كلمات فقها مختلف است. بسيارى گفته اند: ملاك آن است كه نمازگزار قرائت خود را بشنود؛ بدين معنا كه اگر نمازگزار، قرائت را به اندازه‌اى آهسته بخواند كه خودش بدون وجود مانع، آن را نشنود، اخفات تحقّق نمى‌يابد. اينان پايين‌ترين مرتبه جهر را اين دانسته‌اند كه نمازگزار، قرائتش را به شخص نزديك به خود بشنواند؛ ليكن محقّق ثانى و فقهاى پس از وى، آشكار شدن جوهر صدا را نيز در تعريف جهر گنجانده‌اند؛ بنابر اين، اخفاف ـ كه ضدّ جهر مى‌باشد ـ عبارت خواهد بود از پنهان كردن جوهر صدا. بنابر قول اوّل، اخفات به شنيدن نمازگزار قرائت خود را محقّق مى‌شود؛ خواه مشتمل بر صدا باشد يا نباشد و بنابر قول دوم، تحقّق آن به پنهان كردن جوهر صدا خواهد بود؛ خواه كسى كه نزديك نمازگزار است قرائت او را بشنود يا نشنود.(1)

موارد و جوب اخفات:

1. قرائت حمد و سوره در ركعت اوّل و دوم نماز ظهر و عصر بر مرد، جز نماز جمعه و نماز ظهر روز جمعه(2)و نيز ركعت سوم و چهارم در صورت اختيار حمد به جاى تسبيح.(3)در وجوب اخفات بر زن در قرائت نمازهاى ياد شده اختلاف است.(4)مشهور وجوب آن است.(5)

2. ذكر تسبيحات اربع( --> تسبيحات اربع)در ركعت سوم نماز مغرب و ركعت سوم و چهارم نمازهاى چهار ركعتى بنابر قول بسيارى.(6)

3. قرائت نمازهاى صبح، مغرب و عشا براى زن در صورتى كه نامحرم صداى او

• (1)جامع المقاصد 2/ 260 ؛ الحدائق الناضرة 8/ 137 ـ 140 ؛ مفتاح الكرامة 4/646 ـ 648
• (2)مستمسك العروة 6/ 202 ـ 204
• (2)جواهر الكلام 9/ 290 ـ 291 .
• (3)جواهر الكلام 9/ 374 ـ 375
• (4)384 ؛ مستمسك‌العروة 6/211
• (5)مستند العروة (الصلاة) 3/ 430
• (6)جواهر الكلام 9/ 372 ـ 376 ؛ منهاج الصالحين (خويى) 1/ 165 ـ 166