است، همان طورى كه گفته‌اند: محبّت به چيزى [انسان را] كور و كر مى‌سازد [1]. دشمنى با دنيا و پارسايى در آن باعث از بين بردن آن پوشش و ظاهر كردن عيبها و زشتيهايى است كه زير پوشش بوده است. بنا بر اين امام (ع) به خاطر همان نتيجه قابل احتراز، دستور به پارسايى در دنيا داده است آن گاه از غفلت در دنيا از ماوراى اين دنيا به وسيله قياس مضمرى بر حذر داشته است كه صغراى آن جمله فلست بمغفول عنك، بوده و كبراى مقدر نيز چنين است:

و هر چه كه غير مغفول عنه باشد، شايسته نيست كه از هدف آن غفلت شود.

(3372) 372- امام (ع) فرمود:

تَكَلَّمُوا تُعْرَفُوا فَإِنَّ الْمَرْءَ مَخْبُوءٌ تَحْتَ لِسَانِهِ (84847- 84841)

[ترجمه‌]

«سخن بگوييد تا شناخته شويد، زيرا كه مرد زير زبانش نهفته است» [2].

[شرح‌]

(84847- 84841) تفسير اين عبارت گذشت، لكن در اينجا امام (ع) آن را مقدمه صغراى قياس مضمرى قرار داده و بدان وسيله آدمى را به سخن گفتن به هنگام نياز به منظورى كه مورد نظر گوينده است واداشته و كبراى مقدّر آن نيز چنين است: و هر كه در زير زبانش پنهان باشد، شايسته است كه خويشتن را در ضمن گفتارش ظاهر سازد تا ديگران او را بشناسند.

(3373) 373- امام (ع) فرمود:

خُذْ مِنَ الدُّنْيَا مَا أَتَاكَ- وَ تَوَلَّ عَمَّا تَوَلَّى عَنْكَ- فَإِنْ أَنْتَ لَمْ تَفْعَلْ فَأَجْمِلْ فِي الطَّلَبِ (84867- 84851)

[ترجمه‌]

«از دنيا آنچه را به تو روى آورد برگير و از آنچه كه از تو روى گرداند روى‌

[2] مناسب اين مقام است اشعار حكيم ناصر خسرو: تا مرد سخن نگفته باشد عيب و هنرش نهفته باشد ...- م.