اميدوار بودند و به
آن نرسيدند و همچنين سازندگان بناهايى كه در آن ساكن نشدند، و جمع كنندگان مال كه
ناگزير آن را ترك كردند، با احتمال اين كه آن را از راه باطل جمع كرده و حق كسى را
بازداشته و دچار حرام شده و بار گناه آن را به دوش كشيده و در پيشگاه خداى خود با
حسرت و اندوه- به خاطر نافرمانى و كوتاهى از دستور الهى- حاضر شدند، و در نتيجه در
دنيا به دليل مردن و در آخرت به خاطر كوتاهى در كسب خير اخروى زيان بردند و اين
زيان، زيانى آشكار است.
(83139- 83136)
يعنى از جمله وسايل عصمت و بازدارنده گناه آن است كه انسان خود را به ترك گناه
عادت دهد وقتى كه دسترسى به گناه ندارد تا اين حالت براى او به صورت ملكهاى در
آيد و مقصود از عصمت همين است.
«آبروى تو
روان نيست، درخواست از ديگران آن را فرو مىچكاند، پس بنگر تا نزد چه كسى آن را
فرو مىچكانى».
[شرح]
(83151-
83143) امام (ع)، آبرو را استعاره براى حيا و نورانيّت آن در سيماى انسانى آورده
است كه با پرسش سائل از سيمايش رخت بر مىبندد، و با عبارت جمود و چكيدن ترشيح به
كار برده است. و احتمال دارد كه كنايه از عرقى باشد كه موقع