و دشمن دوست تو و دوست دشمن تو است.»

[شرح‌]

(82082- 82061) حكم بر اين كه دوست دوست و دشمن دشمن، دوست است از جمله قضاياى مظنونه‌ [1] است، به اين احتمال كه دوست اطّلاع ندارد كه دوستش داراى دوستى است، و يا دشمنش نمى‌داند كه دشمن وى، دشمن ديگرى نيز دارد تا چه رسد به اين كه او را دشمن بدارد و يا دوست بدارد. و هم چنين حكم بر اين كه دشمن دوست و دوست دشمن، به احتمالى كه گفتيم ممكن است دشمن باشند.

(3280) 280- امام (ع) مردى را ديد كه براى آن كه به دشمن صدمه‌اى بزند، به خود زيان مى‌رساند، فرمود:

إِنَّمَا أَنْتَ كَالطَّاعِنِ نَفْسَهُ لِيَقْتُلَ رِدْفَهُ (82101- 82096)

[ترجمه‌]

«تو مانند كسى هستى كه به خود نيزه‌اى فرو مى‌برد تا كسى را كه به پشت سرش سوار است بكشد».

[شرح‌]

(82101- 82083) وجه شبه همان قصد اذيت ديگرى است به وسيله‌اى كه باعث آزردن خويشتن است.

(3281) 281- امام (ع) فرمود:

مَا أَكْثَرَ الْعِبَرَ وَ أَقَلَّ الِاعْتِبَارَ (82110- 82105)

[ترجمه‌]

«چه قدر پند و عبرتها فراوان و پند پذيرى اندك است!»