(3217) 217- از امام (ع) در باره آيه شريفه: انَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الاحْسانِ‌ [1] پرسيدند، فرمود:

الْعَدْلُ الْإِنْصَافُ وَ الْإِحْسَانُ التَّفَضُّلُ (79413- 79409)

[ترجمه‌]

«عدل، ستم نكردن، و احسان، بخشش نمودن است».

[شرح‌]

(79413- 79397) اين بيان امام (ع)، تفسير لفظ به لفظى است كه از نظر سائل روشنتر مى‌باشد. [2].

(3218) 218- امام (ع) فرمود:

مَنْ يُعْطِ بِالْيَدِ الْقَصِيرَةِ يُعْطَ بِالْيَدِ الطَّوِيلَةِ (79423- 79417)

[ترجمه‌]

«كسى كه با دست كوتاه بخشش كند، با دست دراز خواهد گرفت».

[شرح‌]

(79423- 79417) اين سخن امام (ع) اشاره دارد به آيات شريفه: مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها [3] إِنْ تُقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً يُضاعِفْهُ لَكُمْ‌ [4] كه لفظ يد (دست) را در هر دو مورد، براى نعمت و بخشش استعاره آورده است. و دراز و كوتاه، كنايه از زيادى و كمى است.

[2] اين نوع تعريف از نظر منطقيون، شرح الاسم ناميده مى‌شود كه در مواردى از آن گاهى به تعريف لفظى تعبير مى‌كنند- م.

[3] سوره انعام (4) آيه (160) يعنى: هر كس كار نيك كند ده برابر پاداش خواهد داشت.

[4] سوره تغابن (64) آيه (17) يعنى: اگر به خدا وام نيكو (قرض الحسنه) دهيد، خداوند براى شما چندين برابر گرداند.