امام (ع) كلمه مستهزء
را از چنان كسى استعاره آورده است.
(79357-
79337) 5- هر كه دل به دنيا ببندد، دلش در بند سه چيز گرفتار شده است. دليل رابطه
با آن سه چيز به خاطر حرص و آزمندى به دنياست، چون حبّ دنيا باعث كوشش و تلاش در
طلب دنيا و جمعآورى مال دنيا مىگردد، و از طرفى به دست آمدن دنيا مشروط به وسايل
مقدور و غير مقدور براى بندگان خداست. و اسباب مقدور هم گاهى غير مقدور مىشوند،
با اين كه وجود دارند اما به دليل اين كه مربوط به عوامل زياد و يا دشوارى هستند،
خود دشوار و غير ممكن مىگردند، ناگزير بيشتر اوقات فراهم آوردن، غم و اندوه
مىگردد، روزى هست و روزى نيست به علاوه نگهدارى دنيا، بيم از دست رفتنش و حرص به
دست آوردن از راههاى مختلف، و آرزوى زياد در راه كسب سود و داد و ستد و عمران
آبادىاش همه اينها باعث اندوه است. امام (ع) با عبارت: يدركه، هم به طول اين
اندوه اشاره فرموده و هم از آن برحذر داشته است.
«در اهميت
قناعت همين بس، كه خود نوعى سلطنت است و نيك خلقى كه ناز و نعمت است».
[شرح]
(79367-
79361) امام (ع) كلمه ملك را استعاره براى قناعت آورده است، زيرا نتيجه پادشاهى
بىنيازى از مردم و برترى بر آنهاست، و كاميابى و قناعت اين نتايج را در پى دارد.
و همچنين لفظ نعيم را استعاره از نيكخويى آورده است از آن رو كه هر دو باعث
كاميابىاند.