چنين است: و هر كه نابينائى‌اش به دليل اجبار بر كارى باشد مجبور ساختنش روا نيست.

(3180) 180- امام (ع) فرمود:

مَتَى أَشْفِي غَيْظِي إِذَا غَضِبْتُ- أَ حِينَ أَعْجِزُ عَنِ الِانْتِقَامِ فَيُقَالُ لِي لَوْ صَبَرْتَ- أَمْ حِينَ أَقْدِرُ عَلَيْهِ فَيُقَالُ لِي لَوْ عَفَوْتَ (78656- 78635)

[ترجمه‌]

«كى مى‌توانم خشم خود را فرونشانم، آن گاه كه خشم مرا فراگيرد؟ موقعى كه از انتقام ناتوان باشم و به من بگويند اگر ايستادگى مى‌كردى؟ و يا وقتى كه قادر بر انتقام گرفتن باشم و به من بگويند اگر گذشت مى‌كردى».

[شرح‌]

(78656- 78635) استفهام امام (ع) از وقت امكان فرونشاندن خشم، استفهام انكارى است، زيرا آن حضرت در صدد برحذر داشتن از صفت ناپسند خشم است. و با عبارت احين ...؟ از آن حالت برحذر داشته است. توضيح آن كه فروخوردن خشم يا هنگام ناتوانى از انتقام است و به هنگام توانمندى و فرونشاندن خشم در مورد اول، روا نيست، زيرا با دشنام و بدگويى و بى‌آبرويى و مانند آن همراه است و آن باعث سرزنش و عيبجويى مردم است و گفتار آنان در باره گرايش به فضيلت صبر بدين عبارت كه: اگر صبر مى‌كردى بهتر بود. و در مورد دوم نيز به اين دليل روا نيست كه شروع به مجازات طرف باعث سرزنش مردم به خاطر انحراف از فضيلت بخشش است كه بهتر از انتقام مى‌باشد و همچنين گفته مردم در اين باره: كه اگر گذشت مى‌كردى براى تو بهتر بود؟.

(3181) 181- امام (ع) وقتى كه به كثافتى كه در مزبله‌اى بود گذر كرد- فرمود: (78665- 78660)

هَذَا مَا بَخِلَ بِهِ الْبَاخِلُونَ (78670- 78666)

[ترجمه‌]

«اين است آنچه بخيلان بدان بخل مى‌ورزيدند».